Aθάνατες στιγμές του αμερικανικού κινηματογράφου

Aθάνατες στιγμές του αμερικανικού κινηματογράφου

3 - 16 Σεπτεμβρίου 2004 ΟΛΥΜΠΙΟΝ

Ξεκινώντας με ένα αφιέρωμα σε κλασικά αριστουργήματα σημαντικών δημιουργών, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης παρουσιάζει επτά ταινίες μέσα από το πάνθεο του αμερικανικού κινηματογράφου. Ονόματα όπως ο Μπάστερ Κίτον, οι αδελφοί Μαρξ, ο Τζον Χιούστον, ο Ορσον Ουέλς θα συνεπάρουν σε συναρπαστικά φιλμικά ταξίδια τους σινεφίλ. Το αφιέρωμα θα διαρκέσει από τις 3 έως τις 16 Σεπεμβρίου και οι προβολές θα πραγματοποιηθούν στο Ολύμπιον.

Οι ταινίες

O Στρατηγός / The General (1926) Σκηνοθεσία: Mπάστερ Kίτον, Kλάιντ Mπρούκμαν. Σενάριο: Aλ Mπόσμπεργκ, Tσαρλς Σμιθ. Φωτογραφία: Z. Nτεβερό Tζένινγκς. Hθοποιοί: Mπάστερ Kίτον, Mάριον Mακ, Γκλεν Kαβάντερ. Διάρκεια: 80’, A/M

Γνωστότερος ως ένας απο τους μεγαλύτερους κωμικούς στην ιστορία του κινηματογράφου, ο "αγέλαστος" και "θλιμμένος" Mπάστερ Kίτον, φθάνει μ΄ αυτήν την ταινία στο απόγειο της δόξας του. Στην ταινία, η οποία διαδραματίζεται κατά την διάρκεια του αμερικανικού εμφυλίου, ένας οδηγός τρένου από τον Nότο, καταφέρνει να πάρει πίσω το τρένο και την κοπέλλα του που έχουν κλαπεί απ;o τους Bόρειους

Aννα Καρένινα (1935) Σκηνοθεσία: Κλάρενς Μπράουν. Σενάριο: Κλέμανς Ντέιν, Σάρκα Βίρτελ, Σ. Ν. Μπέρμαν. Φωτογραφία: Γουίλιαμ Ντάνιελς. Ηθοποιοί: Γκρέτα Γκάρμπο, Φρέντερικ Μαρτς, Μόριν Ο’ Σάλιβαν. Διάρκεια: 85’, A/M

Το «¶ννα Καρένινα» του Λέοντα Τολστόι αποτέλεσε τη βάση για αρκετές κινηματογραφικές εκδοχές. Η πρώτη από αυτές είναι μια βωβή ταινία του 1927, με πρωτότυπο τίτλο Loving. Η τραγική όμως κατάληξη του μυθιστορήματος δεν ταίριαζε με τις αντιλήψεις των παραγωγών και έτσι η ταινία απέκτησε happy end. Πρωταγωνίστρια ήταν η εκτυφλωτική σταρ του βωβού κινηματογράφου Γκρέτα Γκάρμπο. Η ηθοποιός επιβίωσε του ομιλούντος, διατηρώντας τη φήμη της. Έτσι, το 1935, το Χόλιγουντ αναθέτει στον Κλάρενς Μπράουν να γυρίσει πάλι το ¶ννα Καρένινα, αλλά να παραμείνει πιστός στο μυθιστόρημα. Είναι η εποχή των μεγάλων χολιγουντιανών μελοδραμάτων και η τραγική ιστορία της ηρωίδας του μυθιστορήματος δίνει την ευκαιρία στην πρωταγωνίστρια, που δεν είναι άλλη από την «θεία» Γκρέτα, να ξαναερμηνεύσει το ρόλο χρησιμοποιώντας πλέον όλα τα τερτίπια του μέσου.

Oι αδελφοί Μαρξ στην Αγρια Δύση / Go West (1940) Σκηνοθεσία: Έντουαρντ Mπάζελ. Σενάριο: Έρβιν Mπρέχερ. Φωτογραφία: Λέοναρντ Σμιθ. Ηθοποιοί: Aδερφοί Mαρξ, Nτιάνα Λιούις, Tεντ Γουίλσον. Διάρκεια: 80΄, A/M

Γυρισμένη το 1940 η ταινία αποτελεί ένα σχέδιο που διακινήθηκε στο εσωτερικό των στούντιο για πάνω από 4 χρόνια, πριν τελικά υλοποιηθεί. Μ’ αναφορές στην παράδοση του slapstick και έχοντας πάντα ως πλαίσιο το ιδιαίτερο τους ύφος οι αδελφοί Μαρξ διασκευάζουν μια σειρά από στερεότυπα της ¶γριας Δύσης επί το κωμικότερο: πυρετός του χρυσού, οι κακοί, η αθώα κοπέλα. Το κωμικό τους συνίστατο στον αποσυντονισμό, στη διάλυση, στην καταστροφή, στην πρόκληση χάους και αταξίας. Το χιούμορ τους πολύ συχνά είναι λεκτικό, γεμάτο από αμετάφραστα στην ελληνική γλώσσα λογοπαίγνια, ενώ το κωμικό των κινήσεων τους παραπέμπει κατευθείαν στην κωμωδία της εποχής του βωβού κινηματογράφου.

H γέφυρα της αμαρτίας / Waterloo Bridge (1940) Σκηνοθεσία: Μάρβιν Λερόι. Σενάριο: Σ.Ν. Μπέρμαν, Χανς Ραμό, Τζορτζ Φρέσελ, από το θεατρικό έργο του Ρόμπερτ Σέργουντ. Φωτογραφία: Τζόζεφ Ρούτενμπεργκ. Ηθοποιοί: Βίβιαν Λι, Ρόμπερτ Τέιλορ, Λουσίλ Γουάτσον. Διάρκεια: 108’, A/M

Δυo μεγάλοι ηθοποιοί, η Βίβιαν Λι και ο Ρόμπερτ Τέιλορ, ενσαρκώνουν το πρωταγωνιστικό ζευγάρι σε αυτό το κλασικό μελόδραμα: αυτός είναι ένας Βρετανός αξιωματικός που πηγαίνει ξανά στη «Γέφυρα της Αμαρτίας» και θυμάται την εποχή που ως νεαρός στις αρχές του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου γνώρισε εκεί αυτήν, μια νεαρή μπαλαρίνα. Οι δυο ηθοποιοί επιτυγχάνουν να μας δώσουν ακόμα και σήμερα την αίσθηση της ζωτικής σημασίας που μπορεί να παίζει ο έρωτας στη ζωή των ανθρώπων. Χαρακτηριστική μπορεί να θεωρηθεί η σκηνή στο Candlelight club, που θεωρείται μια από τις πιο ρομαντικές σκηνές που έχουν γυριστεί στο σινεμά.

H βασίλισσα της Αφρικής / The African Queen (1951) Σκηνοθεσία: Tζον Xιούστον. Σενάριο: Tζον Xιούστον, Σέσιλ Φόρεστερ. Φωτογραφία: Tζακ Kάρντιφ. Ηθοποιοί: Xάμφρεϊ Mπόγκαρτ, Kάθριν Xέπμπορν, Pόμπερτ Mόρλεϊ. Διάρκεια: 105’, έγχρωμη.

Στην ζούγκλα της Ανατολικής Αφρικής, στο Κονγκό, το 1914, λίγο μετά την έναρξη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, ένας άνδρας και μια γυναίκα συναντούνται τυχαία και αναγκάζονται να διασχίσουν μαζί ένα ποτάμι πάνω σ’ ένα πλοίο, ανάμεσα σε διασταυρούμενα πυρά. Ο κύριος άξονας της ταινίας είναι η συνύπαρξη και η σχέση, γεμάτη συγκρούσεις, εντάσεις, δραματικές και κωμικές στιγμές, ανάμεσα σ’ αυτούς τους ανθρώπους που προέρχονται από εντελώς διαφορετικούς κόσμους. Ο Xιούστον αναμειγνύει έξοχα την περιπέτεια με την κωμωδία και δημιουργεί μια θεαματική ταινία μέσα σ’ ένα άγριο και σαγηνευτικό τοπίο, όπου ο άξεστος τυχοδιώκτης και η ρομαντική παρθένα θα κερδίσουν την μάχη της επιβίωσης και θα ανακαλύψουν τη χαρά και την ομορφιά του έρωτα.

O κύριος Αρκάντιν / Mr. Arkadin (1955) Σκηνοθεσία-Σενάριο: Όρσον Γουέλς. Φωτογραφία: Ζαν Μπουργκουάν. Ηθοποιοί: Όρσον Γουέλς, Πάολα Μόρι, Ρόμπερτ ¶ρντεν, Ακίμ Ταμίροφ, Μάικλ Ρεντγκρέιβ, Κατίνα Παξινού. Διάρκεια: 93’, A/M

Στην πινακοθήκη των τεράτων –bigger than life– δημιουργήματα της μεγαλοφυίας του Όρσον Γουέλς, ο Κύριος Αρκάντιν είναι η πιο σκοτεινή και εγκληματική φυσιογνωμία. ¶ξιος εκπρόσωπος του κακού και αδίστακτος εξουσιαστής παγιδεύει τον ανύποπτο Ρόμπερτ ¶ρντεν, του βάζει ένα εισιτήριο στο χέρι και τον στέλνει κατευθείαν στην κόλαση. Ο νεαρός πρέπει να ερευνήσει το παρελθόν του εργοδότη του και να επαναφέρει στο παρόν τη χαμένη του μνήμη. Μυστηριώδεις, αινιγματικοί και αλλόκοτοι τύποι (ανάμεσά τους μια εξαιρετική Κατίνα Παξινού), εμφανίζονται από το πουθενά, σαν τα φαντάσματα των παραμυθιών, για να εξαφανιστούν στην χαοτική δίνη των εικόνων του αμερικανού δημιουργού. Το παζλ αντί να ολοκληρωθεί αποσυντίθεται όλο και περισσότερο και το πορτραίτο του κυρίου Αρκάντιν, αντί να φωτιστεί γίνεται όλο και πιο σκοτεινό, αποσπασματικό και ασύλληπτο, καθώς στροβιλίζεται ιλιγγιωδώς στο κέντρο της ταινίας.

H επιστροφή του Ροζ Πάνθηρα / The return of the Pink Panther (1975) Σκηνοθεσία: Mπλέικ Έντουαρντς. Σενάριο: Φρανκ Γουόλντμαν, Mπλέικ Έντουαρντς. Φωτογραφία: Tζέφρι ¶νσγουορθ. Ηθοποιοί: Πίτερ Σέλερς, Kρίστοφερ Πλάμερ, Kαταρίνα Σελ, Xέρμπερτ Λομ. Διάρκεια: 113’, έγχρωμη.

Τρίτη και πιο πετυχημένη ταινία της σειράς, όπου αναδεικνύεται η κωμική persona του Πίτερ Σέλερς καθώς υποδύεται τον διαβόητο για τις γκάφες του επιθεωρητή Kλουζό. Διαπλέκοντας το κωμικό με στοιχεία μιας ταινίας με ληστείες, ο σκηνοθέτη δίνει χώρο για να αναπτυχθεί το κωμικό ταλέντο του πρωταγωνιστή του. Έχοντας ως αφορμή την κοσμοπολίτικη ατμόσφαιρα ταινιών τύπου Tζέιμς Mποντ, ο Mπλέικ Έντουαρντς καθοδήγησε τον Πίτερ Σέλερς στην κατασκευή μιας πετυχημένης και λειτουργικής κωμικής περσόνα. Σ’ αυτήν την ταινία βλέπουμε την αποθέωσή της: εξωφρενικές μεταμφιέσεις, μια ξεκαρδιστική προφορά των αγγλικών, μια ισχυρή αίσθηση κωμικού timing και ένας απαραίτητος φόρος τιμής στην κωμωδία slapstick.

Πρόγραμμα Προβολών

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 3/9/04 21:00 Αφοι ΜΑΡΞ ΣΤΗΝ ΑΓΡΙΑ ΔΥΣΗ ΔΥΣΗ 80' 23:00 Ο ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ 75'

ΣΑΒΒΑΤΟ 4/9/04 21:00 Ο ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ 23:00 Η ΓΕΦΥΡΑ ΤΗΣ ΑΜΑΡΤΙΑΣ 108'

ΚΥΡΙΑΚΗ 5/9/04 21:00 Η ΓΕΦΥΡΑ ΤΗΣ ΑΜΑΡΤΙΑΣ 23:00 Αφοι ΜΑΡΞ ΣΤΗΝ ΑΓΡΙΑ ΔΥΣΗ ΔΥΣΗ

ΔΕΥΤΕΡΑ 6/9/04 21:00 ΑΝΝΑ ΚΑΡΕΝΙΝΑ 94' 23:00 Ο ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ

ΤΡΙΤΗ 7/9/04 21:00 Αφοι ΜΑΡΞ ΣΤΗΝ ΑΓΡΙΑ ΔΥΣΗ ΔΥΣΗ 23:00 ΑΝΝΑ ΚΑΡΕΝΙΝΑ

ΤΕΤΑΡΤΗ 8/9/04 21:00 Η ΓΕΦΥΡΑ ΤΗΣ ΑΜΑΡΤΙΑΣ 23:00 Αφοι ΜΑΡΞ ΣΤΗΝ ΑΓΡΙΑ ΔΥΣΗ ΔΥΣΗ

ΠΕΜΠΤΗ 9/9/04 21:00 ΑΝΝΑ ΚΑΡΕΝΙΝΑ 23:00 Η ΓΕΦΥΡΑ ΤΗΣ ΑΜΑΡΤΙΑΣ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 10/9/04 21:00 ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΤΗΣ ΑΦΡΙΚΗΣ 105' 23:00 ΑΝΝΑ ΚΑΡΕΝΙΝΑ

ΣΑΒΒΑΤΟ 11/9/04 21:00 Ο ΚΥΡΙΟΣ ΑΡΚΑΝΤΙΝ 93' 23:00 Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΡΟΖ ΠΑΝΘΗΡΑ 113'

ΚΥΡΙΑΚΗ 12/9/04 21:00 ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΤΗΣ ΑΦΡΙΚΗΣ 23:00 ΑΝΝΑ ΚΑΡΕΝΙΝΑ

ΔΕΥΤΕΡΑ 13/9/04 21:00 Η ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΤΗΣ ΑΦΡΙΚΗΣ 23:00 Ο ΚΥΡΙΟΣ ΑΡΚΑΝΤΙΝ