Συνέντευξη Τύπου Ελλήνων σκηνοθετών Διαγωνιστικού προγράμματος Τετάρτη 17/3/2004
Συνέντευξη Τύπου παρέθεσαν, , την Τετάρτη 17 Μαρτίου 2004, οι δημιουργοί Κυριακή Μάλαμα, Ηλίας Δημητρίου, Μαργαρίτα Μαντά και Γιώργος Κεραμιδιώτης αναφορικά με τις ταινίες τους οι οποίες προβάλλονται στο πλαίσιο του 6ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες του 21ου Αιώνα.
Κυριακή Μάλαμα: Η άλλη πλευρά
Το θέμα της ταινίας, όπως δήλωσε η Κυριακή Μάλαμα, δεν είναι η ειρηνική συνύπαρξη Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, αλλά το πώς βλέπουν και πώς βίωσαν οι Τουρκοκύπριοι τα γεγονότα μέσα από την προσωπική ιστορία της Νεσέ Γιασίν, ποιήτριας και ακαδημαϊκού. Ανέφερε δε ότι τα γυρίσματα της ταινίας είχαν ολοκληρωθεί μια μέρα πριν από το άνοιγμα των συνόρων και για το λόγο αυτό η κατάσταση δεν αποτυπώνεται στο ντοκιμαντέρ. Για το πώς βλέπει την κατάσταση στην Κύπρο σήμερα είπε χαρακτηριστικά: «Παρά τις ελπίδες για συνύπαρξη φαίνεται ότι οι διαχωριστικές γραμμές υπάρχουν και στην ψυχή και στο μυαλό και στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Εκεί πρέπει να γίνουν ουσιαστικά πράγματα. Δεν είναι δηλαδή το πρόβλημα μόνο οι υπαρκτές γραμμές». Το άνοιγμα των συνόρων μετά το τέλος των γυρισμάτων την προβλημάτισε αρχικά για το κατά πόσο αναλύθηκε τελικά το θέμα στην ταινία. «Ο χρόνος έδειξε ότι τα αποτελέσματα δεν ήταν θεαματικά. Ουσιαστικά, δεν άλλαξε τίποτα και για το λόγο αυτό δεν άλλαξε και φιλοσοφία στο ίδιο το ντοκιμαντέρ».
Ηλίας Δημητρίου: Πύλα, Αυτοί που έμεναν μαζί
Στο μοναδικό χωριό στην Κύπρο που βρίσκεται στη νεκρή ζώνη μεταξύ των δύο κοινοτήτων αναφέρεται η ταινία του Ηλία Δημητρίου, ο οποίος επεσήμανε τη συνεισφορά του Γιάννη Παπαδάκη που εκτός από επιστημονικός σύμβουλος, λόγω προσωπικών γνωριμιών με τους κατοίκους, κατάφερε να ανοίξουν οι πόρτες και το συνεργείο να έχει πρόσβαση παντού. Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων τα σύνορα άνοιξαν και όπως δήλωσε ο σκηνοθέτης βρέθηκε σε αδιέξοδο για το πώς θα συνέχιζε το ντοκιμαντέρ. Διαπίστωσε όμως ότι στο χωριό δεν άλλαζε ουσιαστικά τίποτα και μάλιστα εξακολούθησαν να υπάρχουν οι ίδιες αντικρουόμενες απόψεις επί του θέματος. «Τα στερεότυπα που υπάρχουν είναι ισχυρά και δύσκολα θα ξεπεραστούν» δήλωσε χαρακτηριστικά. Έτσι, αν και αρχικά σκέφτηκε να αλλάξει το θέμα του ντοκιμαντέρ αυτό δεν έγινε. Μάλιστα η πρώτη μερα του ανοίγματος των συνόρων είναι καταγεγραμμένη στην ταινία και ο ίδιος εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία. «Πριν είχα πάει στο check point αλλά δε μπορούσα να περάσω. Όταν πέρασα απέναντι ενώ δεν είχε αλλάξει τίποτα, έβλεπα αναμνήσεις από τα παιδικά μου χρόνια. Είχα την αίσθηση ότι κάποιος είχε στήσει όλο αυτό το διάστημα ένα κακόγουστο αστείο».
Μαργαρίτα Μαντά: Νέα Οδησσός – Το χωριό του νερού
Στο χωριό που δημιουργήθηκε και καταστράφηκε αποτελώντας το σκηνικό της ταινίας του Θόδωρου Αγγελόπουλου Το λιβάδι που δακρύζει αναφέρεται το ντοκιμαντέρ της Μαργαρίτας Μαντά. «Η ταινία είναι καταγραφή ενός προσωπικού μου βιώματος» δήλωσε η ίδια μιας και ήταν από τους ανθρώπους που δούλεψαν για την ταινία του Αγγελόπουλου συμπληρώνοντας ότι «η ταινία ήταν ένα συναισθηματικό στοίχημα γιατί ήταν ένας τρόπος να ξαναζήσω αυτά που πέρασα κατά την πραγματοποίηση της ταινίας». Για το ίδιο το θέμα της είπε ότι «παρά το ότι ξέραμε ότι ήταν ένα ντεκόρ προορισμένο να πεθάνει, δεν μπορούσαμε να το δεχτούμε. Όταν αντικρύσαμε το χωριό πλυμμηρισμένο, από τη μια βλέπαμε το μοναδικό αισθητικό αποτέλεσμα και από την άλλη νιώθαμε όλοι έναν κόμπο μέσα μας».
Γιώργος Κεραμιδιώτης: ¶δικα μην κάθεσαι, άδικα δούλευε
Η αφορμή για τη δημιουργία του ντοκιμαντέρ αυτού κατά το σκηνοθέτη, αποτέλεσε μια σειρά ντοκιμαντέρ που πρότεινε στην ΕΤ3 με θέμα τη γεωργία. Η συγκεκριμένη είναι μια από τις πέντε ταινίες που έγιναν. Ουσιαστικά, αυτό που ήθελε να πετύχει ο σκηνοθέτης είναι όπως είπε «ένα ειλικρινές βλέμμα στην επαρχία μέσα από ένα προϊόν». Για το χώρο της Θράκης δήλωσε οτι αποτελεί έναν χώρο που όλο και περισσότερο περιθοριοποιείται με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να τον εγκαταλείπουν. «Στις πλάτες αυτών των ανθρώπων της μειονότητας παίχτηκε ένα πολιτικό παιχνίδι, κάτι που οι ίδιοι πια αρχίζουν να καταλαβαίνουν και να διαφοροποιούν τη στάση τους» δηλώνει χαρακτηριστικά. Τέλος για αυτό που θέλησε να δειξει μέσω της ταινίας του είπε ότι ήταν από τη μια ο μόχθος του σώματος που εργάζεται και ειδικά στα πλαίσια της επιβίωσης και από την άλλη ο τρόπος ζωής των ανθρώπων, ένα πορτρέτο της καθημερινότητάς τους.