Fundamentals of Cinema S2

FUNDAMENTALS OF CINEMA S2

Η διακριτική γοητεία της μπουρζουαζίας (1972) του Λουίς Μπουνιουέλ

Τετάρτη 20 Μαρτίου // 20:00 // Τζον Κασσαβέτης 

O Mέγας Ειρωνικός του παγκόσμιου σινεμά, Λουίς Μπουνιουέλ, και η ανελέητη επίθεση που εξαπολύει στις νευρώσεις, στα συμπλέγματα και στις εμμονές της άρχουσας τάξης πρωταγωνιστούν στη νέα προβολή της ενότητας Fundamentals of Cinema. Η διακριτική γοητεία της μπουρζουαζίας (1972) θα προβληθεί την Τετάρτη 20 Μαρτίου, στην αίθουσα Τζον Κασσαβέτης, ενώ μετά το τέλος της προβολής ο εικαστικός καλλιτέχνης Δημήτρης Καπετάνου θα συνομιλήσει με το κοινό για την ταινία. 

Ένα αληθινό ορόσημο του ευρωπαϊκού σινεμά των 70s, που τιμήθηκε με το Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας και διέγραψε θριαμβευτική πορεία στο box office, Η διακριτική γοητεία της μπουρζουαζίας σηματοδότησε την επάνοδο του Μπουνιουέλ στο σινεμά μόλις δύο χρόνια μετά την ανακοίνωση ότι αποσύρεται από τον κινηματογράφο επειδή νιώθει πως «επαναλαμβάνεται». Τι πιο ταιριαστό, λοιπόν, για ένα τόσο αυτοσαρκαστικό πνεύμα από μια ταινία επιστροφής που περιστρέφεται γύρω από το εύρημα μιας ατέρμονης και αδιέξοδης επανάληψης. 

Χωρισμένη σε δύο ευδιάκριτα σκέλη, πέντε σκηνές μάζωξης μιας παρέας μεγαλοαστών και τέσσερις σεκάνς ονείρου από ισάριθμους χαρακτήρες, η ταινία ξεδιπλώνει την –καταδικασμένη να μένει αιώνια ημιτελής– απόπειρα διάφορων επιφανών πολιτών να δειπνήσουν μαζί. Υιοθετώντας μια συνειρμική και ροή αφήγησης, που τείνει στο παράλογο, στο αντιφατικό και στο ανέφικτο, ο Μπουνιουέλ στηλιτεύει τις διαχρονικές παθογένειες μιας χρεωκοπημένης κοινωνίας που αντικρίζει έντρομη το είδωλό της στον καθρέφτη. 

Η υποκρισία του καθωσπρεπισμού, η αλαζονεία και οι ψευδαισθήσεις μεγαλείου. Η ντροπή της έκθεσης και ο φόβος μιας ακαθόριστης τιμωρίας για τις κρυφές και ανομολόγητες αμαρτίες. Η σεμνοτυφία και ο ευνουχισμός της σεξουαλικής επιθυμίας. Η εδραιωμένη πεποίθηση πως οι προνομιούχοι αυτού του κόσμου έχουν δια βίου δικαίωμα στην κολακεία, στο κανάκεμα και στην περιποίηση. Όλα τα παραπάνω είναι μονάχα ορισμένες από τις θεματικές που θίγει με βιτριολικό χιούμορ και ανατρεπτική διάθεση ο μεγάλος ισπανός προβοκάτορας. 

Σαν μια ξέφρενη βόλτα στο υποσυνείδητο, που αμφισβητεί κάθε έννοια γραμμικότητας και στέρεης δομής χάρη (και) στην πένα του συν-σεναριογράφου Ζαν-Κλοντ Καριέρ, Η διακριτική γοητεία της μπουρζουαζίας έμεινε επίσης στην ιστορία για μια σειρά από υφολογικές-στιλιστικές επιλογές που ξεφεύγουν από την πεπατημένη του Μπουνιουέλ, όπως για παράδειγμα την εκτεταμένη χρήση του τράβελινγκ αντί για τα γνώριμα στατικά κάδρα και τα κοντινά πλάνα στα πρόσωπα των πρωταγωνιστών. Ένας αιρετικός αποχαιρετισμός σε μια ολόκληρη κοσμοθεωρία που βαδίζει στην αυτοκαταστροφή, η ταινία του Μπουνιουέλ προκαλεί ακόμη και σήμερα –περισσότερα από πενήντα χρόνια μετά την κυκλοφορία της– μια απολαυστική αίσθηση αμηχανίας. 

Η διακριτικη γοητεία της μπουρζουαζίας / The Discreet Charm of the Bourgeoisie / Le charme discret de la bourgeoisie
(Γαλλία-Ιταλία-Ισπανία, 1972)

Σκηνοθεσία: Λουίς Μπουνιουέλ / Luis Buñuel. Σενάριο: Luis Buñuel, Jean-Claude Carrière. Με τους: Fernando Rey, Paul Frankeur, Delphine Seyrig, Stéphane Audran, Bulle Ogier, Jean-Pierre Cassel, Julien Bertheau, Milena Vukotić. Γλώσσα: Γαλλικά. Έγχρωμη, 95΄. 

Πόσες φορές άραγε μπορεί να διακοπεί ένα δείπνο μεταξύ φίλων της καλής κοινωνίας, αναρωτιέται ο Λουίς Μπουνιουέλ στο σατιρικό του αριστούργημα. Ο μεγάλος ισπανός σκηνοθέτης, αιώνια μαλωμένος με την καθεστηκυία ηθική και τον καθωσπρεπισμό, καυτηρίασε την ηθική κατάπτωση, τη σεξουαλική καταπίεση και την βαθιά υποκρισία της εποχής του,  επιστρατεύοντας τον βιτριολικό σαρκασμό και την εικονοκλαστική αισθητική. Όλα τα γεύματα στην ταινία διακόπτονται ασταμάτητα από τα ανομολόγητα αμαρτήματα της παρακμάζουσας ευρωπαϊκής αριστοκρατίας, καλά κρυμμένα κάτω από το τραπέζι, αλλά και από την αιώνια ανία που βασανίζει την προνομιούχο τάξη, σε ένα ψηφιδωτό από χιουμοριστικές, σουρεαλιστικές και ντελιαριακές καταστάσεις.

Δείτε το τρέιλερ: https://www.youtube.com/watch?v=Pjf0NskQcYE