Στο πλαίσιο των Agora Talks του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 12 Μαρτίου, στην Κεντρική Αίθουσα του Μουσικού Κέντρου του Δήμου Θεσσαλονίκης, συζήτηση για την ανάπτυξη, τις διανομές και την έκθεση έργων XR, με επίκεντρο τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες. Ομιλητές ήταν οι: Mario Adamson – Παραγωγός, Sisyfos Film Production, Δημήτρης Δεληνικόλας – Σκηνοθέτης, Παραγωγός, Ακαδημαϊκός, Στέλλα Νταβάρα – Manager – CPH: Lab & INTER:Active Symposium – CPH:DOX, Sebastian Sorg – Παραγωγός & Project Developer, Ellen Kuo – Επικεφαλής της Αγοράς XR, New Images Festival. Συντονίστρια της συζήτησης ήταν η Karen Cirillo – Πολιτιστική Παραγωγός, Δημιουργός Non-Fiction, Συγγραφέας, ενώ αρχικός ομιλητής ήταν ο Μάρκος Χολέβας – Σκηνοθέτης, Πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου.
Τη συζήτηση προλόγισε ο Μάρκος Χολέβας, ο οποίος ευχαρίστησε το κοινό για την παρουσία του: «Σας ευχαριστούμε όλους που είστε εδώ. Ως δημόσιος φορέας για την υποστήριξη των βιομηχανιών δημιουργικότητας στον κινηματογράφο, πιστεύουμε ότι είναι πολύ σημαντικό όχι μόνο να μιλάμε για τα νέα στοιχεία που προκύπτουν στον τομέα της δημιουργικότητας, αλλά ταυτόχρονα να υποστηρίζουμε τη δημιουργικότητα σε αυτόν τον τομέα. Έτσι δημιουργήσαμε ένα πιλοτικό πρόγραμμα με πεδία χρηματοδότησης που θα χρησιμοποιούν το VR ή το 360 ή οτιδήποτε άλλο. Στόχος είναι να βρούμε τον τρόπο με τον οποίο αυτά τα νέα στοιχεία μπορούν να αποτελέσουν μέρος της οπτικής γλώσσας. Επομένως, είναι πολύ σημαντικό για εμάς να έχουμε τέτοιες συζητήσεις και σε λίγα λεπτά θα μάθουμε πώς αυτό το κομμάτι της βιομηχανίας μας μπορεί να είναι περισσότερο υποστηρικτικό. Δεν προσπαθούμε μόνο να προσφέρουμε οικονομική υποστήριξη, αλλά ταυτόχρονα να διευρύνουμε τη συζήτηση. Ποια είναι η πραγματική δημιουργικότητα σε αυτόν τον τομέα; Αποτελείται μόνο από στοιχεία της κινηματογραφικής γλώσσας ή είναι μια νέα γλώσσα που θα δούμε στο μέλλον; Το πρόγραμμα αυτό υποστηρίζεται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το οποίο δραστηριοποιείται στην Ελλάδα εδώ και δύο χρόνια. Επιπλέον, είμαστε μόλις λίγες εβδομάδες πριν τη χρηματοδότηση του πρώτου έργου».
Στη συνέχεια, η Karen Cirillo πήρε το λόγο, αναφέροντας ότι το σημερινό πάνελ αποτελείται από ανθρώπους που έχουν εισέλθει από διαφορετικά σημεία στη βιομηχανία XR, οπότε μπορούμε να προσεγγίσουμε αυτό το θέμα από πολλές διαφορετικές πλευρές. Στη συνέχεια, όλοι οι ομιλητές συστήθηκαν, ενώ η Karen Cirillo έθιξε τις προκλήσεις στον τομέα του XR: «Νομίζω, σε περίπτωση που είσαι σκηνοθέτης και σκέφτεσαι να δοκιμάσεις τις δυνάμεις σου στο XR, προκύπτουν κάποια μεγάλα ερωτήματα όπως, πρέπει να είναι XR; Μπορεί αυτό να είναι XR; Πώς μπορώ να το κάνω αυτό στο XR; Πώς μπορώ να βρω χρηματοδότηση στο XR;".
Παίρνοντας τον λόγο, ο Sebastian Sorg είπε: «Θα ξεκινούσα από την συγκέντρωση χρημάτων καθώς και την αναζήτηση χρηματοδοτών. Τίθενται διάφορα ερωτήματα σχετικά με το XR. Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζετε πραγματικά γιατί χρησιμοποιείται αυτή η αφήγηση, αυτή η μορφή. Είναι έγχρωμο; Είναι ασπρόμαυρο; Είναι σαν λαδομπογιά ή κάτι παρόμοιο; Χρειάζεται να εμβαθύνετε σε αυτή την ιστορία ή στα θέματα; Και από την άλλη πλευρά, γιατί επιλέξατε αυτή τη μορφή και αναζητάτε χρηματοδότηση; Γιατί είναι σημαντικό να ειπωθεί η ιστορία με τη χρήση επαυξημένης πραγματικότητας ή σε μορφή ντοκιμαντέρ 360; Ποια είναι η προστιθέμενη αξία που μπορεί να σας προσφέρει αυτή η μορφή ως καλλιτέχνες; Αυτά τα ερωτήματα προκύπτουν πολύ συχνά όταν δίνω συμβουλές σε σκηνοθέτες».
Όπως έχει ειπωθεί, μια άλλη πρόκληση στην πραγματικότητα XR είναι πώς να ενώσουν καλλιτέχνες και ανθρώπους με γνώσεις τεχνολογίας. Πώς μπορεί να συνδυαστεί η κινηματογραφική αφήγηση με την τεχνολογία; «Έτσι, το πρόβλημα για εμάς ήταν να προσπαθήσουμε να μεταφέρουμε αυτήν την καλλιτεχνική ιδέα σε ανθρώπους που ήταν πολύ ευφυείς, έξυπνοι και δημιουργικοί. Αλλά ο τρόπος για να μεταβούμε μεταξύ αυτών των δύο κόσμων ήταν το πιο δύσκολο πράγμα», τόνισε ο Mario Adamson. Η Στέλλα Νταβάρα πρόσθεσε: «Επιλέγουμε ανθρώπους από όλο τον κόσμο. Βλέπουν περισσότερα, ξέρουν περισσότερα. Και στη συνέχεια καθοδηγούμε τους ανθρώπους μέσα από μια μέθοδο δοκιμής - σφάλματος. Οπότε χρειάζεσαι κάποιον, όχι να σου πει τι να κάνεις, αλλά να σου θέσει κάποιες ερωτήσεις, με τον τρόπο που λειτουργεί μια ψυχολογική συνεδρία ας πούμε». Στη συνέχεια, τόνισαν πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος του κοινού σε μια δημιουργία XR: «Το κοινό αποφασίζει, αυτό είναι πραγματικά πέρα από τον έλεγχό σας. Έτσι, αν είστε πραγματικά ένα control freak στη δική σας δημιουργία, θα σας πρότεινα να το αφήσετε αυτό, καθώς με κάποιο τρόπο πρέπει να παραδώσετε τον έλεγχο στο κοινό σας», δήλωσε η Ellen Kuo.
Η Karen Cirillo ρώτησε τον Δημήτρη Δεληνικόλα αν η νέα γενιά κατανοεί πιο εύκολα τις ταινίες XR. «Είναι πράγματι πιο εύκολο να προσεγγίσουν μια εμπειρία επένδυσης, να κατανοήσουν κάτι πολύ πιο περίπλοκο και διαδραστικό. Στην αρχή ενθουσιάζονται αρκετά μόνο από το γεγονός ότι έχουν μια κάμερα που μπορεί να κοιτάξει παντού, αλλά αργότερα αρχίζουν να πειραματίζονται. Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο είναι το τεράστιο φάσμα των νοημάτων με τα οποία ασχολούμαστε. Όλα αυτά είναι κατανοητά μόλις βάλετε τα ακουστικά ή εάν χρησιμοποιείτε μια εφαρμογή AR. Έχω διαπιστώσει ότι η εισαγωγή του XR ως μαθήματος στο Πανεπιστήμιο μπορεί να διευκολύνει τους ανθρώπους να γνωρίζουν με τι πραγματικά θέλουν να πειραματιστούν. Μέρος της δουλειάς μας με τους παραγωγούς και τους καλλιτέχνες είναι να συνειδητοποιήσουμε ολόκληρη την παλέτα που μπορούν να χρησιμοποιήσουν», απάντησε ο Δεληνικόλας.
Όσον αφορά τη χρηματοδότηση, ο Sebastian Sorg δήλωσε: «Έχετε τα καλύτερα προαπαιτούμενα αυτή τη στιγμή για να λάβετε χρηματοδότηση: την επιθυμία των ιδρυτών να επενδύσουν στο προϊόν και δεν υπάρχουν τόσοι πολλοί που μοιράζονται την ίδια ιδέα αυτή τη στιγμή. Η κοινότητα είναι τώρα εκεί και υπάρχει μεγάλη δυναμική. Έτσι, έχετε πολλές ευκαιρίες», πριν προσθέσει ότι «αν ρωτήσετε έναν παραγωγό πώς να υπολογίσει ένα τέτοιο έργο, η απάντηση θα είναι "ας δούμε πόσα χρήματα θα πάρουμε". Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχουν κατευθυντήριες γραμμές μέχρι στιγμής».
Η Karen Cirillo ζήτησε από την Ellen Kuo να δώσει κάποιες συμβουλές σχετικά με τη χρηματοδότηση. «Προσπαθήστε να εξασφαλίσετε τα πρώτα σας χρήματα. Εάν είστε μόνοι, είναι καλύτερο να προσπαθήσετε να επιτύχετε τη μεγαλύτερη έκθεση στην αγορά. Εάν όχι, βρείτε έναν συνεργάτη που μπορεί να σας βοηθήσει να τα υπολογίσετε όλα μαζί. Γιατί στο τέλος, όλοι θέλουμε να φανεί το έργο μας. Πρέπει, επίσης, να πατάτε τα πόδια σας στη γη. Ξεκινήστε με κάτι μικρό και όμορφο και μετά προχωρήστε περαιτέρω. Μόλις έχετε μερικά πρότζεκτ που στοχεύουν σε φεστιβάλ, θα ανοίξουν όλες τις πόρτες για συγκέντρωση χρημάτων. Οι εταιρείες παραγωγής στην Ευρώπη αναζητούν πάντα τις καλύτερες νέες ιδέες και υπάρχουν πάντα οφέλη», είπε.
Η Karen Cirillo τόνισε ότι «θα πρέπει πραγματικά να σταματήσουμε να θεωρούμε το XR ως επέκταση και να αρχίσουμε να το βλέπουμε ως μια υβριδική πλατφόρμα, ένα νέο μοντέλο για τη χρήση προϊόντων από θεατρικά παιχνίδια». Ο Δημήτρης Δεληνικόλας πρόσθεσε ότι «πρέπει να έχεις πραγματικά υπέροχα γραφικά που μπορούν να σε συγκινήσουν ή μια πραγματικά υπέροχη ιστορία. Τα γραφικά δεν χρειάζεται να είναι 100% επαγγελματικά, αλλά πρέπει να έχουν μια πινελιά που να τα κάνει ξεχωριστά. Θυμάμαι όταν βγήκε ο κινηματογράφος VR και οι άνθρωποι πίστευαν ότι ήταν το επόμενο επίτευγμα, αλλά όπως γνωρίζετε, δεν ήταν το επόμενο καλύτερο επίτευγμα. Έχουμε ήδη προχωρήσει στο νέο επίτευγμα; Έχουμε ήδη προχωρήσει σε πιο διαδραστικά παιχνίδια για πολλούς παίκτες; Είμαστε ήδη σε ένα διαδραστικό multiplayer που δημιουργείται από AI».
Όσον αφορά τις πρακτικές συμβουλές που πρέπει να σκεφτούν οι δημιουργοί όταν σχεδιάζουν την παραγωγή τους, η Ellen Kuo είπε: «Δεν είμαι επιμελήτρια ή προγραμματίστρια, αλλά σας παροτρύνω να σκεφτείτε διαφορετικές μορφές. Αν κάνεις τα πράγματα πολύ δύσκολα στην παραγωγή, θα κάνεις τη ζωή σου δύσκολη». Ο Sebastien Sorg προσέθεσε: «Συμφωνώ. Ένας προγραμματιστής δημιουργικών διαδικασιών πρέπει μερικές φορές να δοκιμάσει μια διαφορετική κατανόηση σχετικά με το ποιο θα είναι το αποτέλεσμα του προϊόντος. Πρέπει να είστε πολύ προσεκτικοί όσον αφορά τη χρηματοδότηση. Εκτός αν κατευθύνεστε προς ένα πολύ εμπορικό έργο, πρέπει να είστε ρεαλιστές και ανοιχτόμυαλοι ταυτόχρονα. Δεν πρέπει να απογοητεύεστε, μαθαίνετε πώς να εμπιστεύεστε τους συνεργάτες σας».
