Στο πλαίσιο του 25ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, παρουσιάστηκε την Παρασκευή 3 Μαρτίου στην αίθουσα Παύλος Ζάννας, το κινηματογραφικό έργο του διάσημου αλβανού καλλιτέχνη Αντριάν Πάτσι μέσα από ένα spotlight με τις βίντεο δημιουργίες του.
Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ, Ορέστης Ανδρεαδάκης καλωσόρισε τον καλλιτέχνη. «Είναι μεγάλη μας τιμή να έχουμε εδώ σήμερα μαζί μας, τον Αντριάν Πάτσι. Έναν σημαντικό καλλιτέχνη, πολύ καλό φίλο και γείτονα. Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω την γκαλερί Καλφαγιάν για την υποστήριξη».
Τον λόγο πήρε ο Αντριάν Πάτσι. «Κυρίως είμαι ζωγράφος και όχι κινηματογραφιστής, αν και ασχολούμαι με τις κινούμενες εικόνες. Ξεκίνησα το 1997 με μερικά βίντεο στα οποία κινηματογραφούσα την κόρη μου που έλεγε κάποιες ιστορίες. Μου άρεσε η διαδικασία και συνέχισα να το κάνω. Η δουλειά μου εκτίθεται σε μουσεία, γκαλερί και εκθέσεις, αλλά συχνά με καλούν και σε κινηματογραφικά φεστιβάλ».
Μετά την προβολή των βίντεο δημιουργιών του ο κ. Πάτσι μίλησε για το νέο του εικαστικό έργο που θα κάνει εγκαίνια στις 25 Ιουνίου. «Θα παρουσιαστεί στην Ελευσίνα στο πλαίσιο της 2023 Ελευσίς. Πρόκειται για μια εικαστική εγκατάσταση που εντάσσεται στην έκθεση Elefsina mon Amour, σε επιμέλεια της Κατερίνας Γρέγου. Έχω μια ψύχωση με τον θάνατο, είναι βέβαια κάτι που πρέπει να καταλάβω καλύτερα. Μου αρέσει να τοποθετώ σώματα σε διάφορα σημεία ή να βρίσκονται σε κίνηση και να τα κινηματογραφώ. Μία από τις επιθυμίες μου σε σχέση με αυτή την εγκατάσταση ήταν να μιλώ με τους ανθρώπους και να τους ρωτώ για το πως φαντάζονται τον τελευταίο τόπο ανάπαυσής τους. Η Κατερίνα μου μίλησε για την Ελευσίνα και τους μύθους της. Πέρασα χρόνο εκεί και θα επιστρέψω για να ασχοληθώ με τη νέα δουλειά, η οποία επίσης θα κινηματογραφηθεί. Έχω πολλές ιστορίες και πολλά σχέδια στο σημειωματάριο μου, ελπίζω να προλάβω ως τα εγκαίνια».
Σε σχέση με τον θάνατο που είναι μία από τις βασικές θεματολογίες του έργου του, ο Αντριάν Πάτσι εξήγησε: «Όλα τα μυστήρια και τα αινίγματα σχετικά με τη ζωή μας ολοκληρώνονται με το ότι ο τελικός μας προορισμός είναι ο θάνατος. Είναι κάτι πολύ φυσιολογικό. Το ζήτημα είναι πως αντιμετωπίζουμε τον θάνατο. Η ανθρωπότητα έχει χτίσει γύρω από το θάνατο πολλά τελετουργικά, θεατρικά και κινηματογραφικά έργα και ένα από τα νεότερα έργα μου δείχνει μια γυναίκα να θρηνεί πάνω από το σώμα μου. Δημιουργείται μια φανταστική σκηνή γύρω από τη στιγμή του θανάτου. Όταν η μυθοπλασία είναι τόσο σημαντική για μια τέτοια στιγμή, τότε γίνεται σημαντική για την τέχνη, το σινεμά και το θέατρο. Έχω ακόμη πολλές ερωτήσεις γύρω από το θέμα. Δεν έχω όλες τις απαντήσεις».
«Άρχισα να κινηματογραφώ, καθώς για κάποιες ιστορίες οι φωτογραφίες δεν ήταν αρκετές. Ήθελα να αποτυπώνω όσα συμβαίνουν […] Ανακάλυψα ότι το βίντεο έχει το δικό του σώμα και γλώσσα». Τον λόγο πήρε στη συνέχεια ο κ. Ρουπέν Καλφαγιάν και μίλησε για την συνεργασία του με τον καλλιτέχνη. «Δουλεύουμε εδώ και αρκετό καιρό με τον Αντριάν. Στόχος της γκαλερί ήταν να επικεντρωθούμε σε καλλιτέχνες της περιοχής μας. Ο Αντριάν είναι γείτονας και αρχίσαμε να συνεργαζόμαστε γιατί μας άρεσε η δουλειά του. Στην γκαλερί μας υπάρχει η δεύτερη έκθεσή του και βρίσκουμε τη δουλειά του πολύ ενδιαφέρουσα και πολύ κοντά στη δική μας λογική. Είναι βέβαια ένας διεθνής καλλιτέχνης και ασχολείται με θέματα που ενδιαφέρουν τους πάντες».
Σχετικά με τη γλώσσα ως μέσο επικοινωνίας, η οποία απουσιάζει από αρκετά έργα του ο κ. Πάτσι εξήγησε: «Ως ζωγράφος δουλεύω με τα χρώματα και τα πινέλα και ζώντας στη δικτατορία του Χότζα, όλη αυτή η αφήγηση που δημιουργήθηκε μέσω της γλώσσας αποδείχτηκε τελικά αναληθής. Μετά την Αλβανία πήγα να ζήσω στην Ιταλία και έτσι είχα μια προβληματική σχέση με τη γλώσσα. Την χρησιμοποιώ όλο και λιγότερο και όταν γίνεται αυτό, την παρουσιάζω ως προβληματική».
Στην ερώτηση τι είναι σινεμά για εκείνον, ο κ. Πάτσι απάντησε: «Δεν γνωρίζω ακόμη τι είναι η ζωγραφική. Αλλά αγαπώ αυτές τις στιγμές που είμαι σε ένα δωμάτιο και με το κοινό μπαίνουμε σε έναν άλλο κόσμο. Υπάρχει μια πρόταση του Μπόρις Γκρόις που μιλά για την διαφορά μεταξύ του σινεμά και της τέχνης. Το σινεμά κινείται και το κοινό μένει σταθερό και στην τέχνη συμβαίνει το αντίθετο. Καθώς ασχολούμαι και με τα δύο, απολαμβάνω να βιώνω αυτή τη διαφορά».
