Εικόνες του 21ου Αιώνα
14-23 Μαρτίου 2014
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ
ΤΟ ΓΥΜΝΟ ΔΩΜΑΤΙΟ / ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟ ΚΟΙΝΟΒΙΟ
/ ΑΡΧΙΣΑΝ ΤΑ ΟΡΓΑΝΑ
Συνέντευξη Τύπου παραχώρησαν την Τρίτη 18 Μαρτίου 2014, στο πλαίσιο του 16ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, οι σκηνοθέτες Άνταμ Πογκόφ και Μπράιαν Τσανγκ (Άρχισαν τα όργανα), Νεϊντίν Μούντο (Αμερικανικό κοινόβιο) και Νούρια Ιμπάνιες (Το γυμνό δωμάτιο).
Αρχικά τον λόγο πήραν οι Άνταμ Πογκόφ και Μπράιαν Τσανγκ, δύο από τα μέλη της κολεκτίβας «Meerkat Media», που υπογράφει τη σκηνοθεσία του ντοκιμαντέρ Άρχισαν τα όργανα. Η ταινία παρακολουθεί ένα εκκεντρικό νεοϋορκέζικο συγκρότημα χάλκινων πνευστών, μια ομάδα βιρτουόζων Ρομά και Σέρβων μουσικών, καθώς ενώνονται με μισό εκατομμύριο θαυμαστές στο μεγαλύτερο φεστιβάλ τρομπέτας παγκοσμίως, στην Γκούτσα της Σερβίας. «Κανείς μας δεν είχε σχέση με τη Σερβία. Το μόνο που μας ενδιέφερε ήταν η μουσική, το γεγονός ότι μαζεύονται τόσα σύνολα με τόσες πολιτιστικές διαφορές ανάμεσά τους σ’ αυτή την ανθηρή κοινότητα βαλκανικής μουσικής», εξήγησε ο κ. Τσανγκ. Για τον κ. Πογκόφ, ιδιαίτερη σημασία έχει ότι στο φεστιβάλ αυτό «μουσικοί και κοινό βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο, επικρατεί ατμόσφαιρα γλεντιού». Από τα βασικά πρόσωπα στην ταινία είναι ο Ντέγιαν Πέτροβιτς, «ο πιο λαμπρός αστέρας του φεστιβάλ, τρομπονίστας τρίτης ή τέταρτης γενιάς, από τα παιδιά που γεννιούνται με μια τρομπέτα στο χέρι», όπως υπογράμμισε χαρακτηριστικά ο κ. Τσανγκ. Στα γυρίσματα, τα οποία διήρκεσαν συνολικά δυόμισι χρόνια, η αμερικανική κινηματογραφική κολεκτίβα συνεργάστηκε με πέντε συν-σκηνοθέτες στη Σερβία, καθώς και με πολυάριθμα τοπικά συνεργεία.
Πέρα από τον Ατλαντικό, στην αγροτική περιοχή του Τενεσί, μεταφέρει τους θεατές η ταινία Αμερικανικό κοινόβιο, που υπογράφουν σκηνοθετικά οι αδελφές Ρίνα Μούντο Κροσέρ και Νεϊντίν Μούντο. Εκεί, το 1970, 1.500 χίπις και ο γκουρού τους, Στίβεν Γκάσκιν, ίδρυσαν ένα κοινόβιο. Τα μέλη παρέδωσαν τις οικονομίες τους, καλλιεργούσαν την τροφή τους, γεννούσαν στο σπίτι κι έτσι έχτισαν μια αυτάρκη κοινωνία. Οι αδελφές Ρίνα και Νεϊντίν, που μεγάλωσαν σ’ αυτήν την εναλλακτική κοινότητα, γνωστή και ως «Φάρμα», επέστρεψαν εκεί για πρώτη φορά μετά την αναχώρησή τους το 1985, προκειμένου να γυρίσουν το ντοκιμαντέρ. Η Νεϊντίν Μούντο, η οποία έδωσε το παρών στη συνέντευξη Τύπου, εξήγησε για αυτή την προσωπική της διαδρομή: «Καταρχήν, βρήκαμε πλούσιο αρχειακό υλικό, τόσο από τα μεγάλα κανάλια, όπως το BBC, που είχαν κάνει πολλά ρεπορτάζ για το κοινόβιο τη δεκαετία του '70, όσο και από το κινηματογραφικό υλικό που είχε συγκεντρώσει το ίδιο το κοινόβιο με το δικό του συνεργείο. Τα γυρίσματα για μένα και την αδερφή μου ήταν και μία προσωπική αποκάλυψη. Καθώς φύγαμε από τη Φάρμα στα δέκα μας χρόνια, αποφασίσαμε ως έφηβες να κρύβουμε το κοινοβιακό παρελθόν μας, επειδή τη δεκαετία του '80 η κουλτούρα των χίπις δεν ήταν γενικά αποδεκτή. Επιστρέφοντας στο κοινόβιο, ουσιαστικά ανακαλύψαμε ξανά την παιδική μας ηλικία, καταφέραμε να κατανοήσουμε τους ανθρώπους που ζουν εκεί και τα ιδανικά τους. Παράλληλα, ήρθαμε αντιμέτωπες με ερωτήματα που σχετίζονται με την κοινοβιακή ζωή όπως: ‘’Μπορείς να υπάρξεις σε μία ζωή όπου όλα είναι κοινά;’’, ‘’μπορείς να αντιμετωπίσεις την απώλεια της ατομικότητάς σου;‘’. Αυτά και άλλα ζητήματα θέτουμε ως ερωτήματα στον θεατή, προκειμένου να δώσει τις δικές του απαντήσεις».
Ένας κλειστός χώρος είναι το φόντο όπου διαδραματίζεται η ταινία Γυμνό δωμάτιο της Νούρια Ιμπάνιες. Πρόκειται για την αίθουσα όπου γίνεται η συμβουλευτική αγωγή σε νοσοκομείο παιδιών με ψυχολογικά προβλήματα, στην Πόλη του Μεξικού. Για να κάνει τα γυρίσματα, η σκηνοθέτιδα πήρε άδεια από το υπουργείο Υγείας του Μεξικού, όταν όμως έφτασε στο νοσοκομείο την περίμενε μία έκπληξη: αντίθετα με ό,τι πίστευε, τα παιδιά δεν προσπάθησαν να αποφύγουν το κινηματογραφικό συνεργείο. «Ξεκινώντας τα γυρίσματα, διαπιστώσαμε ότι τα παιδιά ήθελαν να μιλήσουν μπροστά στην κάμερα, ακόμη και για πράγματα μέχρι τότε απαγορευμένα. Εμείς, τα τρία μέλη του συνεργείου, ήμασταν παρόντες στις συνεδρίες απλώς ακούγοντας, βλέποντας και καταγράφοντας με την κάμερα, χωρίς να παρεμβαίνουμε. Στην πορεία, τα παιδιά μας συνήθισαν, μιλούσαν σα να μην ήταν μπροστά η κάμερα», υπογράμμισε η δημιουργός. Όπως εξήγησε η ίδια, τα γυρίσματα δεν ήταν εύκολα. Η ίδια επεσήμανε: «Η κινηματογράφηση ήταν δύσκολη, όπως και το μοντάζ, αφού είχαμε συγκεντρώσει ένα τεράστιο υλικό, έχοντας κινηματογραφήσει περισσότερες από 130 συνεδρίες, από τις οποίες δεν ξέραμε ποια να κρατήσουμε και ποια όχι. Ουσιαστικά όλη η διαδικασία των γυρισμάτων και της ολοκλήρωσης της ταινίας ήταν οδυνηρή. Τελικά, ακούγοντας αυτά τα παιδιά, που έψαχναν κάποιον για να του αφηγηθούν την ιστορία τους, ο θεατής έρχεται σε επαφή με τις ανθρώπινες αυτές ιστορίες, ενώ παράλληλα έχει την ευκαιρία να γνωρίσει την ίδια την Πόλη του Μεξικού, να μάθει πολλά για την κοινωνική της κατάσταση».
Οι παράλληλες εκδηλώσεις του 16ου ΦΝΘ, χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση - Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας 2007-2013.
