62ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ||
4-14/11/2021
Προβολή της ταινίας Όταν ο Ερμής Kράτησε την Aναπνοή του: Η Μάχη της Κρήτης της Βικτώριας Βελλοπούλου
Στο πλαίσιο του 62ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 12 Νοεμβρίου, στην αποθήκη Δ, η προβολή της ταινίας Όταν ο Ερμής κράτησε την αναπνοή του: Η Μάχη της Κρήτης, σε σκηνοθεσία της Βικτώριας Βελλοπούλου και παραγωγή της COSMOTE TV, Μεγάλου Χορηγού του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
Την προβολή της ταινίας προλόγισε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ, Ορέστης Ανδρεαδάκης. «Είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος και συγκινημένος, ως Κρητικός γέννημα-θρέμμα που δουλεύω στη Θεσσαλονίκη. Νιώθω κάτι ιδιαίτερο. Δεν είναι μόνο η πληθώρα από συμπατριώτες μου, που ήρθαν για να πολεμήσουν στον Μακεδονικό Αγώνα, αλλά και οι εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες, Μακεδόνες που κατέβηκαν μετά την κατάρρευση του μετώπου στην Κρήτη για να πολεμήσουν στην ύστατη μάχη, τη Μάχη της Κρήτης. Με πολύ μεγάλη χαρά και τιμή παρουσιάζουμε την ταινία για τη Μάχη της Κρήτης, που είναι παραγωγή της COSMOTE TV, του Μεγάλου Χορηγού του Φεστιβάλ. Η ταινία που θα δείτε ξεκίνησε ως τηλεοπτική σειρά, η οποία προβλήθηκε και θα επαναπροβληθεί φαντάζομαι, γιατί ήταν καταπληκτική. Είμαστε στην ευχάριστη θέση να την παρουσιάσουμε για πρώτη φορά ως ολοκληρωμένη κινηματογραφική ταινία, διάρκειας 92 λεπτών», επισήμανε.
Στη συνέχεια, τον λόγο πήρε η σκηνοθέτις της ταινίας κ. Βικτώρια Βελλοπούλου, η οποία αρχικά ευχαρίστησε τους συντελεστές που παρευρίσκονταν στην προβολή, την παραγωγό Αρτέμιδα Σκουλούδη και τον καλλιτεχνικό διευθυντή στο post-production Αλέξη Κουβαριτάκη. Στη συνέχεια, η ίδια μοιράστηκε με το κοινό κάποιες σκέψεις της για την ταινία. «Είναι πάρα πολύ σημαντικό για όλους εμάς τους συντελεστές που πήραμε μέρος και υλοποιήσαμε αυτό το πρότζεκτ, γιατί είναι η πρώτη φορά που πολλά εγκλήματα πολέμου καταγράφηκαν. Εδώ και 80 χρόνια έχουν γίνει πράγματα που δεν είχαν καταγραφεί ποτέ και για τα οποία οι ένοχοι δεν έχουν δικαστεί ποτέ. Είναι η πρώτη φορά που τα καταγράψαμε και μπορεί να είναι και η τελευταία, γιατί οι αυτόπτες μάρτυρες που κινηματογραφήσαμε είναι οι τελευταίοι εν ζωή. Για εμένα αυτή η εμπειρία ήταν τεράστια. Ήταν ένα μάθημα ανθρωπιάς και αγάπης, όπως θα το δείτε και από τον κ. Φανουράκη μέσα στην ταινία», δήλωσε η ίδια.
Μετά την ολοκλήρωση της προβολής, η σκηνοθέτις δέχθηκε τις ερωτήσεις του κοινού. Σε ερώτηση που αφορούσε τη διαδικασία συλλογής του μεγάλου αρχειακού υλικού και των μαρτυρίων, η κ. Βελλοπούλου πως χαρακτηρίστηκε από μεγάλη δυσκολία και εξυπηρετούσε κυρίως το αίτημα της αντικειμενικότητας. «Δεν ήταν εύκολο να μαζέψουμε το υλικό εν μέσω πανδημίας. Αυτό που προσπαθήσαμε είναι να γίνει μια όσο το δυνατόν πιο αντικειμενική κάλυψη του ζητήματος. Γι’ αυτό μίλησαν και γερμανικοί ιστορικοί υψηλού επιπέδου, ενώ είχαμε πολλά ηχητικά ντοκουμέντα από Γερμανούς και Νεοζηλανδούς. Είχαμε και την οπτική των ντόπιων Κρητικών. Θέλαμε να έχουμε μια όσο το δυνατόν αντικειμενικότερη ματιά στα γεγονότα. Είχαμε την τύχη να έχουμε πολύ αρχειακό υλικό. Οι Γερμανοί πίστευαν ότι θα κατακτήσουν το νησί σε 24 ώρες, οπότε έστειλαν κινηματογραφιστές και φωτογράφους για να καλύψουν το γεγονός. Ήταν κάτι σαν σόου για τον Γκέμπελς. Και από τον φωτογράφο της προπαγάνδας Franz-Peter Weixler είχαμε πολύ υλικό, που έδειχνε δευτερόλεπτο προς δευτερόλεπτο τι συνέβαινε», εξήγησε σχετικά.
Στη συνέχεια, σε ερώτηση για το αν έχει γίνει άλλη προσπάθεια καταγραφής αυτών των γεγονότων, η κ. Βελλοπούλου τόνισε πως τίποτα δεν δημοσιοποιήθηκε ποτέ. «Υπάρχουν άνθρωποι στους οποίους είχε γίνει καταγραφή αλλά είναι λίγοι. Οι περισσότεροι μίλησαν για πρώτη φορά στην κάμερά μας. Μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου είχε στείλει από το τότε Υπουργείο μια επιτροπή στην οποία ήταν μέλος και ο Καζαντζάκης. Είχανε κάνει τον γύρο της Κρήτης και είχαν καταγράψει ορισμένα εγκλήματα πολέμου, αλλά τα ευρήματά τους δεν βγήκαν ποτέ προς τα έξω», τόνισε. Σε ερώτηση για τα προσωπικά της κίνητρα ενασχόλησης με το ζήτημα, η ίδια αποκάλυψε πως με την Κρήτη τη συνδέουν δεσμοί καταγωγής αλλά και αγάπης. «Είμαι από την Κρήτη. Ο παππούς μου δεν πολέμησε στη Μάχη της Κρήτης γιατί ήταν 15 χρονών τότε, όμως κατά την Κατοχή πολέμησε στο αντάρτικο. Είναι αγαπημένο μου μέρος η Κρήτη, πολιτιστικά και ιστορικά. Ένιωθα ότι το χρωστούσα αυτό», επισήμανε.
Ακολούθως, σε ερώτηση του κοινού για τη διεκδίκηση αποζημιώσεων από μεριάς των θυμάτων, η ίδια εξήγησε πως το ζήτημα εκκρεμεί. «Τα περισσότερα από αυτά τα εγκλήματα δεν έχουν φτάσει ποτέ σε δικαστήριο. Για αυτά που έφτασαν, όπως το Κοντομαρί, οι αποζημιώσεις δεν δόθηκαν ποτέ», εξήγησε η ίδια. Το κοινό ήθελε να μάθει και για τα συναισθήματα των γερμανών ιστορικών που εμφανίζονταν στην ταινία σχετικά με το ζήτημα. «Είναι κάτι το οποίο αναρωτηθήκαμε και εμείς, μας προβλημάτισε. Οι συγκεκριμένοι ιστορικοί στην ταινία είχαν την ευαισθησία να καταλάβουν, γι’ αυτό και αφιέρωσαν όλη τους τη ζωή σε αυτή τη έρευνα. Όταν τους ρωτήσαμε, μας είπαν ότι οι περισσότεροι Γερμανοί δεν ξέρουν τι συνέβη στην Κρήτη. Επιμένοντας στην ερώτησή μας, είπαν ότι κάποιοι δεν γνωρίζουν, αλλά και δεν θέλουν να μάθουν», δήλωσε χαρακτηριστικά. Στο φινάλε της βραδιάς, η κ. Βελλοπούλου απάντησε και σε ερώτηση του κοινού για τον ρόλο του κινηματογράφου στην αποκατάσταση των πληγών του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. «Τακτοποιεί ένα μέρος της ηθικής εκκρεμότητας. Μονάχα ένα μέρος, όμως, δεν αρκεί», απάντησε σχετικά, κλείνοντας την εκδήλωση.
