62ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ||
4-14/11/2021
Agora Talks - S2M (Story2Market)
Η εισαγωγή του film marketing στα κινηματογραφικά πρότζεκτ
Στο πλαίσιο των Agora Talks του 62ου ΦΚΘ πραγματοποιήθηκε το σεμινάριο S2M (Story2Market), την Τετάρτη 10 Νοεμβρίου, στην αποθήκη Γ’, με θέμα «Εισαγωγή του film marketing από την ανάπτυξη ενός κινηματογραφικού πρότζεκτ». Το S2M είναι ένα νέο ετήσιο πρόγραμμα εκπαίδευσης επαγγελματιών του οπτικοακουστικού τομέα, που ξεκινά το 2022 και διοργανώνεται από την Aegean MEDIANET, σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Κινηματογράφου και το Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Το πάνελ απαρτιζόταν από τους Stephen Cleary, σύμβουλο ανάπτυξης και υπεύθυνο σπουδών – S2M (Ηνωμένο Βασίλειο), Βίκυ Μίχα, σύμβουλο film marketing και παραγωγό, Asterisk* (Ελλάδα) και Mathias Noschis, σχεδιαστή στρατηγικής film marketing και υπεύθυνο στην AlphaPanda (Γερμανία).
Τη συζήτηση συντόνισε η Χριστίνα Λιάπη, εκπρόσωπος πωλήσεων στη Heretic Outreach (Ελλάδα), καλώντας αρχικά την ιδρύτρια του S2M Λένα Ράμμου, η οποία ευχαρίστησε όλους τους εμπλεκόμενους στο S2M. «Σας ευχαριστώ που είστε εδώ, στην πρώτη δημόσια εκκίνηση του S2M. Θέλω να ευχαριστήσω αρχικά τους ανθρώπους που βρίσκονται στο πάνελ που αποδέχτηκαν την πρόσκλησή μας, το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και το Πανεπιστήμιο του Αιγαίου που ξεκίνησαν αυτή την περιπέτεια και τη συνεργασία μαζί μας, αλλά και τους σπόνσορές μας, το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, το Εθνικό Κέντρο Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας (ΕΚΟΜΕ), τη Sofia Meetings και τις εταιρείες Alphapanda και Asterisk* για τη στήριξή τους».
Η συζήτηση ξεκίνησε με τη Βίκυ Μίχα να αναλύει τις ραγδαίες μεταβολές που έχει υποστεί το κινηματογραφικό τοπίο την τελευταία δεκαετία. «Υπάρχουν κομβικές αλλαγές στον κινηματογράφο τα τελευταία δέκα χρόνια, όπως όλοι ξέρετε. Εκτός από τις πλατφόρμες που υπερισχύουν πλέον παντού, υπάρχουν οι streamers που δυναμώνουν πάρα πολύ. Απλώς σκεφτείτε ότι το 2010 δεν ξέραμε τίποτα από όλα αυτά. Η τεχνολογία εξελίσσεται διαρκώς, θυμάμαι ότι οι ταινίες που διανέμαμε το 2009-10 ήταν κυρίως σε φιλμ, δεν γυρίζονταν ψηφιακά. Επίσης, τα social media άλλαξαν τελείως τακτική, ενώ πλέον γίνονται ταινίες με θεματική τα social media αυτά καθαυτά. Άρα, ο τρόπος που προσεγγίζουμε τις ταινίες πλέον είναι πολύ διαφορετικός από ό,τι στο παρελθόν. Υπάρχουν ορισμένες τάσεις που παρακολουθούμε στενά, όπως την επιλογή μεγάλων σκηνοθετών να κάνουν σειρές για την τηλεόραση, για διαφορετικό κοινό από ό,τι απευθύνονταν μέχρι τώρα», εξήγησε η κ. Μίχα.
«Για να απευθυνθούν σε μεγαλύτερο και διαφορετικό κοινό από το παρελθόν, πρέπει να φτιάξουν ένα πρότζεκτ με πολύ πιο στοχευμένο κοινό. Αυτό είναι μια νέα ικανότητα, πώς να διηγηθείς μια ιστορία μέσα από την οπτική του μάρκετινγκ. Είναι πάρα πολύ σημαντικό κάποιοι σκηνοθέτες και παραγωγοί να καταλάβουν λίγο καλύτερα πώς λειτουργεί η αγορά», πρόσθεσε.
Στη συνέχεια, τον λόγο πήρε ο Mathias Noschis, για να μοιραστεί τη δικιά του οπτική για ένα κινηματογραφικό τοπίο που αλλάζει διαρκώς. «Πάντα ένιωθα ότι υπήρχε ένας χαμένος κρίκος ανάμεσα στην παραγωγή και τη διανομή των ταινιών, σαν να μιλούσαν διαφορετική γλώσσα μεταξύ τους. Ειδικά στην Ευρώπη, οι σκηνοθέτες ως επί το πλείστον κάνουν ταινίες χωρίς να έχουν το κοινό στο μυαλό τους, ενώ η διανομή μιλάει τη γλώσσα της αγοράς. Αυτοί οι δύο κόσμοι δεν επικοινωνούν αρκετά και η δουλειά μου είναι να βρω έναν κώδικα για να καταλάβουν ο ένας τον άλλο. Κάνουμε μεγάλη προσπάθεια να εξηγήσουμε τη γλώσσα της διανομής στους παραγωγούς και σκηνοθέτες, γιατί πραγματικά τους βοηθάει, τους δυναμώνει. Ας είμαστε ειλικρινείς, στο τέλος της ημέρας, από τη στιγμή που ο παραγωγός δίνει τα δικαιώματα στους διανομείς, αυτοί έχουν τον έλεγχο του προϊόντος. Αν όμως ο σκηνοθέτης μπορεί να συζητήσει μαζί τους, τότε η συζήτηση αλλάζει τελείως από το “σε παρακαλώ, πάρε την ταινία μου” στο “μπορώ πλέον να διαλέξω ποιος διανομέας ταιριάζει καλύτερα στο όραμα και την ταινία μου” και αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό», ανέφερε χαρακτηριστικά. «Μια μεγάλη αλλαγή στον κινηματογράφο αφορούσε την αλληλεπίδραση των ταινιών με τα social media. Όπως είδαμε στο φετινό φεστιβάλ του Καναδά, όλες σχεδόν οι ταινίες είχαν παρουσία στα social media, σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια, αναπτύσσουν τη δική τους στρατηγική στην αγορά και προσελκύουν πολύ κόσμο, επηρεάζοντας τις συνήθειες του κοινού στην επιλογή των ταινιών», δήλωσε σχετικά.
Αμέσως μετά, τοποθετήθηκε ο Stephen Cleary για να εξηγήσει τη χρησιμότητα μιας νέας προσέγγισης για τους σκηνοθέτες και τους παραγωγούς. «Ένα στοιχείο που έχω δει να αλλάζει τα τελευταία 5-10 χρόνια, από την πλευρά των παραγωγών, είναι ότι πλέον τα πρότζεκτ τους είναι πιο ευέλικτα. Δηλαδή, είναι πιο διαδεδομένη πλέον η ιδέα ότι η ιστορία που θέλει να πει κάποιος δεν χρειάζεται να είναι τόσο προαποφασισμένη, μπορεί να έχει το περιθώριο να εξελιχθεί στην πορεία. Αυτό συμβαίνει γιατί όσο εξελίσσεται η ψηφιακή τεχνολογία και όσο τα μίντια αυξάνονται και επηρεάζουν τον κόσμο γύρω μας, τόσο οι άνθρωποι αρχίζουν και σκέφτονται νέες ιστορίες με έναν πολύ πιο πολύπλοκο και ευέλικτο τρόπο. Αυτή η αλλαγή βρίσκεται ήδη εδώ και αλλάζει τον τρόπο που παράγονται οι ταινίες. Πώς μπορείς να φτιάξεις μια ιστορία αν δεν ξέρεις εξαρχής την ιστορία; Αυτή είναι η σημαντική ερώτηση», τόνισε χαρακτηριστικά.
«Αρχικά, δεν χρειάζεται να πάρεις νωρίς αποφάσεις για το πού θέλεις να πάει η ιστορία σου, αντίθετα, πρέπει να πλαισιώσεις την ομάδα σου με έμπειρους ανθρώπους για όλες τις κατευθύνσεις που μπορεί να προκύψουν. Όμως πως επηρεάζει αυτή η νέα πορεία τη δημιουργικότητα και τις αποφάσεις του σκηνοθέτη; Προσοχή, δεν λέω ότι πρέπει κάποιος να ακολουθήσει απαραίτητα μια άλλη πορεία, ανέκαθεν όμως σκεφτόμουν αυτό: πώς ήταν το σινεμά το 2006 και πώς θα είναι το 2036; Το κοινό αλλάζει και εξελίσσεται πάρα πολύ γρήγορα, οι γνώσεις μας για το πώς φτιάχνονται οι ιστορίες πολλαπλασιάζονται, όπως και η τεχνολογία για να τις φτιάξουμε. Όλα θα είναι πολύ διαφορετικά στο μέλλον και πρέπει να βρούμε νέους τρόπους να επικοινωνούμε μεταξύ μας. Για παράδειγμα, πώς θα ήταν να σκεφτόμασταν με ποιον τρόπο μια ταινία θα πήγαινε στη διανομή προτού καν αποφασιστεί η ιστορία που θέλει να αφηγηθεί; Μια αντίστροφη διαδικασία δηλαδή, από το “έχω μια ιστορία, πώς θα την πουλήσω;”», πρόσθεσε ο κ. Cleary, προβάλλοντας το τρέιλερ μιας νέας ταινίας που χρηματοδοτήθηκε πριν καν γραφτεί το σενάριο, για να εξηγήσει το σκεπτικό του.
«Τους διαλέξαμε βάσει του ταλέντου τους και τους δώσαμε το ελεύθερο να κινηθούν όπως αυτοί θέλουν. Η ιδέα προέκυψε από την εξής σκέψη: πώς μπορώ να πουλήσω την ταινία μου, χωρίς κάποιος να ξέρει περί τίνος πρόκειται; Οι παραγωγές αποφάσισαν να γυρίσουν μια ταινία μόνο τις Τετάρτες, για ένα χρόνο. Η ταινία θα δείξει 52 Τετάρτες από τη ζωή μιας οικογένειας. Αυτή η ιδέα γεννήθηκε πριν γραφτεί το σενάριο, πριν σκεφτούν πώς θέλουν αυτή την οικογένεια. Φυσικά και χρειάζεται να έχεις μια καλή ιστορία, απλώς δεν χρειάζεται, να ξεκινήσεις από αυτή», σχολίασε σχετικά.
Μετά τις εισαγωγικές τοποθετήσεις, οι ομιλητές εξήγησαν με μεγαλύτερη λεπτομέρεια πώς το S2M μπορεί να βοηθήσει τους παραγωγούς και τους σκηνοθέτες. «Στην αρχή, ο σκηνοθέτης θέλει να κάνει την ταινία όσο πιο πολύπλοκη γίνεται, να βάλει πολλά επίπεδα, να προσμίξει είδη σινεμά, να δοκιμάσει καινούργια πράγματα. Η δουλειά του μάρκετινγκ είναι να απλοποιήσει την ταινία σε κάτι που γίνεται αντιληπτό μέσα σε δέκα δευτερόλεπτα. Προσπαθούμε να καταλάβουμε όλα τα κομβικά σημεία μιας ταινίας και να ξεχωρίσουμε τους τρεις άξονες που θα αποτελέσουν τη σπονδυλική στήλη της στρατηγικής μας στο μάρκετινγκ. Πρώτον, το κοινό όπου θέλουμε να απευθυνθούμε. Δεύτερον, να βρούμε την αρχική μας δήλωση για την ταινία. Τέλος, να βρούμε παρόμοιες ταινίες και πώς είχαν προωθηθεί, για να δούμε τι πέτυχε και τι όχι, για να μας βοηθήσει στην προώθηση της ταινίας. Αν ακολουθήσουμε αυτά τα τρία πολύ απλά βήματα, η στρατηγική για το μάρκετινγκ της ταινίας θα βρίσκεται σε πολύ καλό σημείο», ανάλυσε ο Mathias Noschis.
Αμέσως μετά, επανήλθε στο ζήτημα του μάρκετινγκ ο Stephen Cleary, εξηγώντας ότι «Είναι πολύ σημαντικό να ορίσει από πολύ νωρίς ο σκηνοθέτης την ταυτότητα της ταινίας, το πώς θα την προωθήσει. Έπειτα, ακολουθείς κάποιες συγκεκριμένες κινήσεις, κάποιους συγκεκριμένους κανόνες, που αυξάνουν τις πιθανότητές σου να πετύχεις. Επίσης, μπορείς να επαναπροσδιορίσεις τη σχέση με το κοινό. Συνήθως, είχαμε μια ιστορία και προσπαθούσαμε να την προωθήσουμε. Πλέον, μπορούμε να μιλήσουμε με το κοινό, να ρωτήσουμε πν﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽ιλιήσεις από το κοινό,ΤΤτοστ it comes to theater.ingώς του φαίνεται η ιδέα μας, να του ζητήσουμε να ψηφίσει, μπορούμε να προσφέρουμε βραβεία, μπορούμε να κάνουμε ό,τι θέλουμε!», δήλωσε, για την ελευθερία που προσφέρουν πλέον τα social media.
Μάλιστα, ο κ. Cleary έκανε αναφορά και στον Αριστοτέλη, εξηγώντας ότι ήταν ο πρώτος άνθρωπος, που προσπάθησε να ρίξει φως στο γιατί μια ιστορία πρέπει να γίνει ενδιαφέρουσα. «Ο Αριστοτέλης ήταν ο πρώτος άνθρωπος στην ιστορία της τέχνης, που εξέτασε μια ιστορία και προσπάθησε να την κάνει πιο κατανοητή και ελκυστική στο κοινό. Ο στόχος μιας ιστορίας είναι να κάνει το κοινό να ενδιαφερθεί, γιατί μια ιστορία μπορεί να κάνει το κοινό να αλλάξει, να εξελιχθεί. Άρα, όλο αυτό που συζητάμε δεν είναι μια ιδέα μάρκετινγκ, αλλά μια αριστοτέλεια ιδέα, η βάση της αρχαίας τραγωδίας, που δεν έπαψε ποτέ να είναι μαζί μας». «Η ιστοσελίδα μας θα αρχίσει να λειτουργεί τις αρχές του επόμενου χρόνου. Τα προγράμματά μας διαρκούν κάποιους μήνες και αφορούν σεναριογράφους, παραγωγούς, σκηνοθέτες. Η πιο καλή περίπτωση είναι να μας έρθει ένα πρότζεκτ σε πολύ αρχικό επίπεδο, για να κάνουμε μαζί όλα τα βήματα. Επίσης, μπορούν να έρθουν σε εμάς παραγωγοί χωρίς να έχουν κάποια συγκεκριμένη ιδέα. Θα υπάρχουν και διαδικτυακά workshops, με τη βοήθεια ανθρώπων από όλο τον κόσμο», σχολίασε ο κ. Cleary, ολοκληρώνοντας τον κύκλο των ομιλιών.