59ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ || 1-11/11/2018
Ο Κριστόμπαλ Λεόν στο 59ο Φεστιβάλ
Με αφορμή το αφιέρωμα του 59ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης στο έργο των χιλιανών εικαστικών και κινηματογραφιστών Κριστόμπαλ Λεόν και Χοακίν Κοσίνια, ο Κριστόμπαλ Λεόν βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη για να παρουσιάσει τις ταινίες του στο κοινό του Φεστιβάλ. Την Παρασκευή 9 Νοεμβρίου 2018 στην γεμάτη αίθουσα Τώνια Μαρκετάκη το κοινό απόλαυσε μια επιλογή ταινιών μικρού μήκους των δύο καλλιτεχνών, παρουσία του κ. Λεόν.
Οι πειραματικές ταινίες των Λεόν και Κοσίνια έχουν κάνει το γύρο του κόσμου σε διεθνή φεστιβάλ, μουσεία και γκαλερί. Στο φετινό φεστιβάλ προβάλλονται εννιά μικρού μήκους φιλμ τους καθώς και η τελευταία τους ταινία, το ντεμπούτο μεγάλου μήκους με τίτλο Το σπίτι λύκος. Το σινεμά τους επανερμηνεύει ανατρεπτικά τη θρησκεία, τις παραδόσεις, το παρελθόν και το παρόν της Λατινικής Αμερικής μέσα από μια μείξη τεχνικών που συνδυάζει το stop motion με φιγούρες από παπιέ μασέ, πραγματικά σκηνικά και αντικείμενα, ζωγραφική, σκίτσα και φωτογραφίες.
Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης Ορέστης Ανδρεαδάκης προλόγισε την προβολή επισημαίνοντας ότι το καλλιτεχνικό δίδυμο από τη Χιλή αναλαμβάνει «να μας ξεναγήσει στα όνειρα και την ιστορία της Λατινικής Αμερικής». Με τη σειρά του, ο Κριστόμπαλ Λεόν είπε ότι είναι πολύ χαρούμενος και εντυπωσιασμένος που βρίσκεται σε ένα τόσο σημαντικό Φεστιβάλ. Ο ίδιος δήλωσε ότι είναι περίεργος για την αντίδραση του κοινού στις ταινίες, καθώς πολλά από αυτά τα μικρού μήκους φιλμ δεν έχουν προβληθεί ποτέ στο παρελθόν σε κινηματογραφική αίθουσα, παρά μόνο στο πλαίσιο εκθέσεων σε μουσεία και γκαλερί.
Μετά την προβολή των ταινιών, ακολούθησε συζήτηση με τους θεατές. Αρχικά, ο Κριστόμπαλ Λεόν εξήγησε πώς συνδέεται η δουλειά του με την ιστορία και την πολιτική πραγματικότητα της Χιλής λέγοντας: «Τόσο εγώ όσο και ο Χοακίν Κοσίνια μεγαλώσαμε στα χρόνια της δικτατορίας του Πινοσέτ. Μην φαντάζεστε ότι βιώσαμε κάτι πολύ δραματικό, είχαμε σχετικά ευχάριστα παιδικά χρόνια. Η ατμόσφαιρα ωστόσο ήταν πολύ σκοτεινή και καταπιεστική στη χώρα μου. Ζούσαμε μέσα σε κλειστούς χώρους, μέσα στα σπίτια μας, γι’ αυτό και ίσως οι ταινίες μας είναι τόσο κλειστοφοβικές. Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας δεν είχαμε καθόλου δημόσιο χώρο και αυτό μας επηρέασε πολύ. Ίσως γι’ αυτό αποφασίσαμε σε μια από τις ταινίες μας να φέρουμε πίσω στη ζωή τον Χάιμε Γκουζμάν, έναν από τους πρωτεργάτες της δικτατορίας, για να μας ζητήσει συγγνώμη και να διορθώσει τα κακώς κείμενά του».
Όσον αφορά στις τεχνικές που χρησιμοποιούν στις ταινίες τους, ο Κριστόμπαλ Λεόν είπε: «Χρησιμοποιούμε κυρίως την τεχνική του stop motion, το οποίο μας επιτρέπει να ενθέτουμε στο έργο μας όλα όσα ξέρουμε να κάνουμε καλά, όπως είναι τα γλυπτά και οι πίνακες ζωγραφικής. Καθ’ όλη τη διάρκεια της παραγωγής, μας αρέσει επίσης να χρησιμοποιούμε τα λάθη και τους περιορισμούς μας. Ταυτόχρονα, προσκαλούμε και πολλούς φίλους να συνεισφέρουν στη διαδικασία αυτή, γιατί μας αρέσουν οι ανακρίβειες στα έργα μας, δεν μας ελκύει η τελειότητα. Τα αντικείμενα και οι χώροι που βλέπετε στις ταινίες μας είναι σε πραγματικό μέγεθος. Μας αρέσει πολύ να δουλεύουμε με αυτόν τον τρόπο και πιστεύουμε ότι έτσι το αποτέλεσμα είναι καλύτερο. Για την ταινία Λουσία χρειάστηκαν τέσσερις μήνες για να κατασκευαστεί, ενώ η μεγάλου μήκους μας Το σπίτι λύκος, μας πήρε συνολικά πέντε χρόνια».
Μιλώντας για τη σχέση τέχνης και ζωής, ο σκηνοθέτης επισήμανε, μεταξύ άλλων: «Η τέχνη είναι ο καθρέφτης της ίδιας μας της ζωής. Το ξέρω ότι μέσα από τις ταινίες μου προβάλλω θέματα που ούτως ή άλλως είναι έντονα και χρήζουν συζήτησης, όπως για παράδειγμα κοινωνικές πτυχές που έχουν να κάνουν με έννοιες της ελευθερίας και της ταυτότητας. Πάντως, οφείλω να πω ότι τόσο εγώ όσο και ο Χοακίν Κοσίνια δεν είμαστε και τόσο σκοτεινοί και θλιμμένοι άνθρωποι, όπως τα φιλμ μας. Περνάμε πολύ καλά στα γυρίσματα και επιθυμούμε να ενσταλάξουμε στις ταινίες μας μια δόση μαύρου χιούμορ», συμπλήρωσε.
Τέλος, αναφερόμενος σε κάποια πιθανή σύνδεση του έργου του με αυτό του επίσης χιλιανού ντοκιμαντερίστα Πατρίσιο Γκουζμάν, ο Κριστόμπαλ Λεόν είπε: «Δυστυχώς δεν είμαι μεγάλος οπαδός του έργου του Γκουζμάν. Είναι πολύ ποιητικός και ευθύς για τα δικά μου γούστα. Εννοείται βέβαια ότι τα έργα του είναι πολύ σημαντικά, όπως Η Μάχη της Χιλής για παράδειγμα. Ωστόσο, προτιμώ τις πιο έμμεσες πολιτικές αναφορές, το πιο υπόγειο χιούμορ και μια όχι τόσο ευθεία προσέγγιση. Όπως η μεγάλου μήκους ταινία μας, Το σπίτι λύκος, η οποία θα έλεγα ότι έχει τη χροιά ενός σκοτεινού παραμυθιού. Αυτή είναι μια πολύ μεγάλη κουβέντα είναι η αλήθεια», κατέληξε με χιούμορ ο σκηνοθέτης.
