10ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης –
Εικόνες του 21ου Αιώνα
7-16 Μαρτίου 2008
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟY
Το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης ξεκίνησε το ταξίδι του στις Εικόνες του 21ου Αιώνα το Μάρτιο του 1999, στο κατώφλι της νέας χιλιετίας. Το ταξίδι αυτό, συναρπαστικό όσο και αποκαλυπτικό, μετρά ήδη πολύ σημαντικούς σταθμούς και κλείνει φέτος 10 χρόνια ζωής. Το 10ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης - Εικόνες του 21ου αιώνα, το οποίο θα πραγματοποιηθεί από τις 7 έως τις 16 Μαρτίου στο πλαίσιο της ετήσιας δραστηριότητας του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, γιορτάζει για δέκατη συναπτή χρονιά την ανήσυχη, σε διαρκή αναμόρφωση και εγρήγορση, τέχνη του ντοκιμαντέρ, ψάχνοντας για μια ακόμη φορά τις εικόνες εκείνες της κοινωνικής, ιστορικής, πολιτικής και, πάνω από όλα, ανθρώπινης πραγματικότητας του νέου αιώνα, που λειτουργούν ως εφαλτήριο για περιπετειώδεις κινηματογραφικές περιπλανήσεις.
Με αφορμή τον επετειακό χαρακτήρα της φετινής διοργάνωσης, η αφίσα του 10ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, θα τυπωθεί σε 100 συλλεκτικά αριθμημένα αντίτυπα σε καμβά (60Χ80 cm), τα οποία θα διατεθούν προς πώληση. Στην αφίσα, την οποία φιλοτέχνησε ο Γιώργος Τσαγγάρης συνδέοντας με ευρηματικό τρόπο το παρελθόν και το παρόν του φεστιβάλ, συναντιούνται σπουδαίοι δημιουργοί που φιλοξενήθηκαν και θα φιλοξενηθούν από τη διοργάνωση.
Χρόνο με το χρόνο οι «συνοδοιπόροι» του φεστιβάλ πληθαίνουν – πέρυσι το παρακολούθησαν πάνω από 35.000 θεατές - κάτι που αποδεικνύει όχι μόνο το ολοένα και αυξανόμενο ενδιαφέρον για τις ταινίες τεκμηρίωσης, αλλά και την επιτυχία της διοργάνωσης, που κατάφερε πολύ γρήγορα να καθιερωθεί στη συνείδηση επαγγελματιών και κοινού ως μια από τις σημαντικότερες του χώρου. Είναι χαρακτηριστικό πως ο αριθμός των αιτήσεων συμμετοχής στο φετινό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης έφτασε τις 1000 ταινίες για το Διεθνές και τις 100 για το Ελληνικό πρόγραμμα, όπως αναφέρει ο εμπνευστής και καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες του 21ου αιώνα, Δημήτρης Εϊπίδης. Αντίστοιχα μεγάλη είναι και η συμμετοχή των επισκεπτών στις παράλληλες εκδηλώσεις που διοργανώνονται κάθε χρόνο και οι οποίες συνεισφέρουν αποφασιστικά στη σφαιρική παρουσίαση των ζητημάτων που επιχειρεί να φωτίσει το Φεστιβάλ.
Το 10ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης φιλοδοξεί και φέτος, μέσα από το πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα του - μια επιλογή από ότι καλύτερο συμβαίνει αυτή τη στιγμή στο χώρο - αλλά και τις παράλληλες δράσεις του, να ενημερώσει, να κινητοποιήσει αλλά και να συγκινήσει το κοινό του. Πιο αναλυτικά, τα highlights του 10ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες του 21ου Αιώνα είναι τα εξής:
ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ
ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΟΥ ΦΑΣΙΣΜΟΥΗ νύχτα της 9ης προς τη 10η Νοεμβρίου του 1938 έμεινε γνωστή στην Ιστορία ως «Kristallnacht» ή «Νύχτα των Σπασμένων Κρυστάλλων». Κατά τη διάρκεια εκείνης της νύχτας και της ημέρας που ακολούθησε πραγματοποιήθηκε ένα μαζικό πογκρόμ στη Γερμανία και την Αυστρία που είχε ως στόχο τους Εβραίους πολίτες. Αυτό ήταν το πρώτο βήμα για την συστηματική δίωξη και μαζική δολοφονία των Εβραίων σε όλη την Ευρώπη, γνωστή σήμερα ως Ολοκαύτωμα.
Με αφορμή τα 70 χρόνια από την νύχτα αυτή, το 10ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης επικεντρώνεται στα Πρόσωπα του φασισμού, οργανώνοντας αφιέρωμα αλλά και συζήτηση πάνω στο θέμα. Η γενοκτονία της Ρουάντα, η σφαγή της Ζεμπρέβνιτσα, οι Κόκκινοι Κμέρ της Καμπότζης είναι παραδείγματα από το πρόσφατο παρελθόν που αποδεικνύουν ότι ο φασισμός και η ανθρώπινη κτηνωδία εξακολουθεί να υφίσταται παγκοσμίως με τον πιο βάναυσο τρόπο. Βιρμανία, Νταρφούρ και, εσχάτως, Κένυα καθιστούν τη συγκεκριμένη ενότητα όχι μόνο επίκαιρη αλλά και επιβεβλημένη.
ΠΡΟΣΕΓΓΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΦΥΣΗ
Εν έτει 2008, αλλοτινά σενάρια της πιο δυσοίωνης επιστημονικής φαντασίας, βρίσκονται σε απόσταση αναπνοής από την υλοποίησή τους. Οι κλιματικές αλλαγές έχουν υπερβεί τα όρια του ανησυχητικού και ο ρυθμός με τον οποίο ο άνθρωπος λεηλατεί τη φύση είναι ταχύτερος από τον ρυθμό με τον οποίο το οικοσύστημα επουλώνει τις πληγές του. Στην Ελλάδα, μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές του περασμένου καλοκαιριού σε Πελοπόννησο, Εύβοια και Αττική, πολλή συζήτηση έγινε σε θεσμικό επίπεδο τόσο για την πρόληψη ανάλογων μελλοντικών καταστροφών όσο και για την αποκατάσταση των δασών που κάηκαν.
Το 10ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης ανταποκρίνεται στο πιο βροντερό SOS που έχει εκπέμψει ποτέ η φύση, διοργανώνοντας το θεματικό αφιέρωμα «Προσεγγίζοντας τη φυση», κάνοντας έκκληση στους πολίτες του πλανήτη να ενημερωθούν, να κινητοποιηθούν, να δράσουν.
ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ ΣΕ ΠΡΟΣΩΠΑ
ΤΖΟ ΜΠΕΡΛΙΝΤΖΕΡ – ΜΠΡΟΥΣ ΣΙΝΟΦΣΚΙΔημιουργική Σκέψη (Creative Thinking) είναι το όνομα της ανεξάρτητης εταιρίας παραγωγής που διευθύνει ο Tζο Mπέρλιντζερ μαζί με τον συνεργάτη του Mπρους Σινόφσκι. Ένα όνομα που ταιριάζει απόλυτα τόσο με την ιδιοσυγκρασία, όσο και με τη μεθοδολογία των δύο αμερικανών δημιουργών. Eκπρόσωποι ενός κινηματογράφου άμεσου, που βασίζεται στην ενδελεχή παρατήρηση και τροφοδοτείται από το απρόβλεπτο, πολύ κοντά στην παράδοση των συμπατριωτών τους Φρέντερικ Γουάιζμαν και Pίτσαρντ Λίκοκ, οι Mπέρλιντζερ και Σινόφσκι ήρθαν στο προσκήνιο στις αρχές της δεκαετίας του ‘90 με το ντοκιμαντέρ Brother’s keeper. Με αφετηρία μια υπόθεση φόνου σε μια αγροτική κωμόπολη της Νέας Υόρκης, το φιλμ εξερευνά το θέμα του κοινωνικού περιθωρίου και των προκαταλήψεων που το συνοδεύουν, ένα θέμα που «πρωταγωνιστεί», εμμέσως ή αμέσως, στο μεγαλύτερο μέρος της μέχρι τώρα φιλμογραφίας του πολυβραβευμένου δημιουργικού διδύμου. Οι θεατές του 10ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης θα έχουν την ευκαιρία να το συζητήσουν μαζί τους, ανάμεσα, φυσικά, σε πολλά ακόμα θέματα που άπτονται της πρακτικής αλλά και της δεοντολογίας του χώρου, στο masterclass που θα δώσουν στο πλαίσιο του αναδρομικού αφιερώματος στο έργο τους.
ΑΡΤΟ ΧΑΛΟΝΕΝ
Στον Άρτο Χαλόνεν, απ’ τους σημαντικότερους σκηνοθέτες της νεότερης γενιάς Φινλανδών δημιουργών, πραγματοποιεί φέτος αφιέρωμα το 10ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Ο Άρτο Χαλόνεν, έχει θέσει εαυτόν σε επαγρύπνηση, προκειμένου να αφουγκραστεί τα μηνύματα των καιρών και να δώσει φωνή σε όσους έχουν ανάγκη να ακουστούν. Ανήσυχος καλλιτέχνης, τολμηρός ντοκιμαντερίστας, πολυσχιδής δημιουργός, ο Άρτο Χαλόνεν, είναι ιδρυτής του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ του Ελσίνκι DocPoint, του σημαντικότερου φεστιβάλ ντοκιμαντέρ των σκανδιναβικών χωρών, αλλά και της εταιρείας παραγωγής Art Films Production AFP Ltd, που στηρίζει και αναδεικνύει τον ανεξάρτητο, εμπνευσμένο, αιχμηρό κινηματογράφο. Κινηματογραφικό έργο και ανθρωπιστική δράση είναι για τον Άρτο Χαλόνεν, αν όχι ταυτόσημα, σίγουρα αλληλένδετα. Και για τα δυο έχει τιμηθεί, τόσο από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Humanitarian Award, 1998), όσο και από το υπουργείο Πολιτισμού της Φινλανδίας (Μεγάλο Βραβείο Τεχνών, 2005). Ο Φινλανδός δημιουργός θα βρεθεί στη Θεσσαλονίκη με αφορμή το αφιέρωμα, θα παρουσιάσει τις ταινίες του και θα συνομιλήσει με το κοινό.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΔΑΝΕΖΗΣ
Από το 2003, η μηνιαία σειρά τηλεοπτικών ντοκιμαντέρ Εμπόλεμη Ζώνη και ο δημιουργός της Σωτήρης Δανέζης μεταφέρουν τους τηλεθεατές του Mega στα πιο «θερμά» σημεία του πλανήτη, μέσα από άγνωστες ή λιγότερο γνωστές ιστορίες του κόσμου που ζούμε. Με σπάνιες εικόνες, αποκαλυπτικές μαρτυρίες και ντοκουμέντα, τα ντοκιμαντέρ της σειράς, αφηγούνται κινηματογραφικά την περιπέτεια των ανθρώπων που βρίσκονται εγκλωβισμένοι στη δίνη μεγάλων κρίσεων και αναδεικνύουν σύγχρονα προβλήματα αναζητώντας απαντήσεις σε κάθε τι που επηρεάζει το παρόν και απειλεί το μέλλον μας. Στα πρότυπα των «informative» ή «news and current affairs» ντοκιμαντέρ, τα 40, μέχρι σήμερα, επεισόδια της Εμπόλεμης Ζώνης, αποτέλεσμα μακροχρόνιας και εμπεριστατωμένης έρευνας, καταγράφουν μια αλήθεια κοινή: Οι εμπόλεμες ζώνες είναι πολύ περισσότερες από τους πολέμους που υπάρχουν στον κόσμο. Είναι κάθε σύγκρουση διαφορετικών ιδεών, κοινωνικών ομάδων, συμφερόντων και πολιτισμών με επίκεντρο τον άνθρωπο.
Το αφιέρωμα του φετινού Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης στο Σωτήρη Δανέζη περιλαμβάνει μια επιλογή 10 ταινιών της σειράς, παραγωγής 2005-2007.
