Διαζύγιο α λα ιρανικά

Η σκηνοθέτιδα Κιμ Λοντζινότο και η ανθρωπολόγος Ζίμπα Μιρ-Χοσεϊνί πέρασαν έξι μήνες σ’ ένα δικαστήριο οικογενειακού δικαίου στην Τεχεράνη, όπου προέδρευε κληρικός δικαστής. Αυτά που παρακολούθησαν και κατέγραψαν ήταν περιπτώσεις γυναικών κάθε κοινωνικού στρώματος και ηλικίας να αγωνίζονται με νύχια και με δόντια, αλλά και με χιούμορ, πονηριά, απειλές, θεατρικότητα και πάθος για ένα αξιοπρεπές και δίκαιο διαζύγιο. Την Τζαμιλέ την κακομεταχειρίζεται ο άντρας της, η Μαριάμ προσπαθεί με κάθε τρόπο να πάρει την επιμέλεια των παιδιών της και η δεκαεξάχρονη Ζίμπα θέλει να χωρίσει τον τριανταοκτάχρονο σύζυγό της. Το γεγονός παραμένει ότι ο νόμος ευνοεί τους άντρες, και μια γυναίκα μπορεί να χωρίσει τον σύζυγο της για ελάχιστους λόγους, όπως, για παράδειγμα, αν εκείνος είπε ψέματα όταν έγινε ο γάμος, αν είναι τρελός ή αν είναι εθισμένος σε κάποια ουσία. Ωστόσο, το συχνά ξεκαρδιστικό αυτό ντοκιμαντέρ αποδεικνύει γι’ άλλη μια φορά ότι δεν μπορούμε να κρίνουμε έναν λαό από τους νομικούς του κώδικες, καθώς παρακολουθούμε τις ατρόμητες αυτές ενάγουσες, τυλιγμένες στα τσαντόρ τους, να διαπληκτίζονται με δικαστές, συζύγους και πατεράδες, μ’ έναν δυναμισμό που διαψεύδει την υποταγμένη θέση τους. Κι ενώ οι δύο σκηνοθέτιδες σαφώς αντιτίθενται σ’ έναν άδικο περί διαζυγίου νόμο, ωστόσο η ταινία τους, με θαυμαστή αμεροληψία, μας κάνει πολλές φορές να συμπονούμε τους καταπτοημένους υπερασπιστές του καθεστώτος.