Τι είναι ένα φάντασμα; Ένας νεκρός που επιστρέφει για να στοιχειώσει ή μια φασματική προβολή του υποσυνείδητου; Μια παγιδευμένη ενέργεια ή εκείνο το πρόσωπο που μάταια αναζητούμε; Κάτι που πεθαίνει ή κάτι που ξαναζωντανεύει;
Κάθε θάνατος είναι μια εξαφάνιση. Κάθε φάντασμα είναι μια εμφάνιση. Ένα ίχνος. Όπως το σινεμά. Ένα ίχνος της πραγματικότητας. Ένα αποτύπωμα. Μια στιγμή που πεθαίνει και εξαφανίζεται, για να αναστηθεί αργότερα, σαν φωτεινή δέσμη σε κάποια οθόνη. Ο κινηματογράφος είναι το φάντασμα της πραγματικότητας. Γι’ αυτό και τον γοητεύουν τα Φαντάσματα. Και ο ελληνικός κινηματογράφος –αν και έχει λίγες ταινίες του φανταστικού– είναι γεμάτος από φαντάσματα κάθε είδους.
Μετά τις επιτυχημένες προβολές της Χαμένης Λεωφόρου και του Landmarks 1 και 2, η ΕΣΠΕΚ (Ένωση Σκηνοθετών-Παραγωγών Ελληνικού Κινηματογράφου) συνδιοργανώνει με το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης το αφιέρωμα Φαντάσματα: μία συναρπαστική εξερεύνηση του Αόρατου Κόσμου του Ελληνικού Κινηματογράφου.
Το αφιέρωμα συνομιλεί με το μεγάλο αφιέρωμα του 64ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης Φ ΝΤΑΣΜ ΤΑ, με ταινίες από όλο τον κόσμο, το οποίο διερευνούσε τους βαθύτερους συμβολισμούς και τις κρυμμένες αλληγορίες πίσω από την απεικόνιση των φαντασμάτων στον κινηματογράφο.
Το αφιέρωμα θα παρουσιαστεί στο Σινεμά Άστορ στην Αθήνα, από 24-30 Απριλίου. Συνολικά 19 ταινίες μεγάλου μήκους, 5 μεσαίου και μικρού μήκους, συζητήσεις, live, πάρτι και μία προβολή-έκπληξη θα στοιχειώσουν για 7 μέρες την μετα-πασχαλινή Αθήνα. Μέρος του αφιερώματος θα προβληθεί στη Θεσσαλονίκη, από τις 8-14 Μαΐου, στην αίθουσα Παύλος Ζάννας, στο Ολύμπιον.
Ένα φεστιβάλ φαντασμάτων, όπου κάθε μέρα εξερευνά και μια άλλη πτυχή του αόρατου. Κάθε μέρα, μια διαφορετική «σεάνς» καλεί τα πνεύματα του ελληνικού σινεμά. Τελετές Απέθαντων, Εξαφανίζουν το Κακό και καλούν τα Εκτοπλάσματα του ελληνικού κινηματογράφου σε Στοιχειωμένα σπίτια μέσα σε Πόλεις Φαντάσματα.
24-30 Απριλίου 2025
Κινηματογράφος Άστορ (Σταδίου 28, Αθήνα, 105 64)
8-14 Μαΐου 2025
Κινηματογράφος Παύλος Ζάννας (Πλατεία Αριστοτέλους 10, Θεσσαλονίκη)
*Press Kit της δράσης μπορείτε να βρείτε εδώ
*Τιμή εισιτηρίου (κινηματογράφος Άστορ):
Εισιτήριο ανά προβολή 6€ | Ολοήμερο 10€ (περιορισμένος αριθμός)
Προμηθευτείτε τα εισιτήριά σας από το ταμείο του κινηματογράφου ΑΣΤΟΡ και στο www.more.com
Οι προβολές πραγματοποιούνται με την υποστήριξη του ΕΚΚΟΜΕΔ.
Ακολουθεί το πρόγραμμα ανά ημέρα/ θεματική, καθώς και η συνολική λίστα των ταινιών που θα προβληθούν:
Προσοχή, μόνο για δυνατούς λύτες, οι γρίφοι για σήμερα είναι: 1) Κατά πόσο μια εξαφάνιση μπορεί να εμφανιστεί; 2) Μπορούν οι κινηματογραφικές μηχανές να καταγράψουν τα φαντάσματα; 3) Μπορεί η εμφάνιση του φιλμ να αποτελέσει αποδεικτικό στοιχείο ή είναι εξ’ ορισμού μυθοπλασία; 4) Ίρις, το όνομά σου είναι ψέμα; Μια Fiction στα όρια του φάσματος που αναδύεται από Τα Χρώματα της Ίριδας ίσως δώσει τις απαραίτητες απαντήσεις στα αιώνια ερωτήματα.
Πέμπτη 24/4
Εξαφάνιση
Προσοχή! Τα νεκροταφεία άδειασαν. Τα πνεύματα ρεμβάζουν ανεξέλεγκτα σε πόλεις και λουτροπόλεις (Astrometal και Ταξείδι του Μέλιτος), σε αθηναϊκά διαμερίσματα και πολυκατοικίες του Μπουένος Άιρες (Η Ζωή Ενός Νεκρού και Electric Swan). Μείνετε μέσα! Αν χρειάζεται οπωσδήποτε να βγείτε, προμηθευτείτε διαστημική στολή και χρησιμοποιήστε αποκλειστικά τις υπόγειες στοές (Third Kind και Πρωινή Περίπολος). Συνιστούμε υπομονή. Η πόλη δεν θα αργήσει να ξαναζωντανέψει.
Παρασκευή 25/4
o 17:15 Ταξείδι του Μέλιτος (1979, 100') | Σκηνοθεσία: Γιώργος Πανουσόπουλος
o 19:15 Προβολή Ταινιών Μικρού Μήκους
▪ Third Kind (2018, 32') | Σκηνοθεσία: Γιώργος Ζώης
▪ Astrometal (2017, 15') | Σκηνοθεσία: Ευθύμης Kosemund Σανίδης
▪ Electric Swan (2019, 40') | Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνα Κοτζαμάνη
▪ Η Ζωή Ενός Νεκρού (2016, 15') | Σκηνοθεσία: Ορφέας Περετζής
o 21:30 Πρωινή Περίπολος (1987, 108') | Σκηνοθεσία: Νίκος Νικολαΐδης
Ακούτε βήματα που δεν υπάρχουν; Νιώθετε πως κάποιος ανασαίνει δίπλα σας, ενώ είστε μόνοι; Μη φοβάστε – μπορεί να έχετε παρέα από την άλλη πλευρά. Όμως, πριν πανικοβληθείτε, πάρτε μια βαθιά ανάσα και ακολουθήστε τα μαθήματα επιβίωσης που μας έδωσαν Το Κακό, Η Μάσκα του Διαβόλου και Ο Δράκουλας των Εξαρχείων. Γνωρίστε τα φαντάσματα που σας πολιορκούν, βάλτε τους μια ταινία, κεράστε ένα ποτό, γελάστε παρέα. Άλλωστε, τα πιο γοητευτικά τέρατα δεν μας κυνηγούν – απλώς μας θυμίζουν ότι καμιά φορά, το σκοτάδι είναι ο καλύτερος φίλος μας.
Σάββατο 26/4
o 18:00 Η Μάσκα του Διαβόλου (1975, 95') | Σκηνοθεσία: Κώστας Καραγιάννης
o 20:00 Ο Δράκουλας των Εξαρχείων (1983, 87') | Σκηνοθεσία: Νίκος Ζερβός
o 22:00 Το Κακό (2005, 83’) | Σκηνοθεσία: Γιώργος Νούσιας
o 00:00 Ταινία έκπληξη – η πρώτη ελληνική ταινία του φανταστικού
απέθαντος, -η, -ο: (κυριολεκτικά ή μεταφορικά) που δεν πεθαίνει ή δεν είναι δυνατόν να πεθάνει, να χαθεί, να καταστραφεί
Υπάρχουν νεκροί που ποτέ δεν πέθαναν. Τους αφήσαμε σε άλλους τόπους και χρόνους αλλά εκείνοι έχουν κουρνιάσει μέσα μας για πάντα. Άλλοτε μεταφέρονται από σώμα σε σώμα και διεκδικούν τον έρωτα που είχε υποσχεθεί αλλά αθετήθηκε (Κρυστάλλινες Νύχτες), άλλοτε το αίμα αρνείται να παγώσει στο νεκρό τους σώμα, που παραμένει αναλλοίωτο διεκδικώντας την ιστορική δικαίωση (Οι Κυνηγοί) . Άλλοτε εγκλωβισμένοι στο τώρα, με παρελθόν θολό και μέλλον αδήλωτο, μεταφέρουν το ίδιο τους το φέρετρο (Καρκαλού).
Μέρος της ιστορίας μας, αλλά και της Ιστορίας με Ι κεφαλαίο, που έλεγε και ο Θ. Αγγελόπουλος.
Κυριακή 27/4
o 16:30 Οι Κυνηγοί (1977, 168') | Σκηνοθεσία: Θόδωρος Αγγελόπουλος
o 19:45 Καρκαλού (1984, 85') | Σκηνοθεσία: Σταύρος Τορνές
o 21:30 Κρυστάλλινες Νύχτες (1992, 135') | Σκηνοθεσία: Τώνια Μαρκετάκη
Το πρόβλημα με τα στοιχειωμένα σπίτια είναι γνωστό: τα φαντάσματα που τα κατοικούν είναι για τα καλά εγκατεστημένα και δεν έχουν καμία διάθεση να φύγουν, είτε επειδή βαριούνται να μετακινηθούν (Τεμπέληδες Της Εύφορης Κοιλάδας), είτε επειδή η μετάθεσή τους δεν ήρθε ακόμα (Ευρυδίκη ΒΑ2037), είτε επειδή δεν θυμούνται πώς να βρουν την έξοδο από αυτό που κάποτε ήταν διαμέρισμα, αλλά τώρα είναι εφιάλτης οριοθετημένος από τέσσερις τοίχους (Ιστορία 52).
Δευτέρα 28/4
o 17:00 Ευρυδίκη ΒΑ2037 (1975, 97') | Σκηνοθεσία: Νίκος Νικολαΐδης
o 19:00 Ιστορία 52 (2008, 98') | Σκηνοθεσία: Αλέξης Αλεξίου
o 21:15 Οι Τεμπέληδες της Εύφορης Κοιλάδας (1978, 119') | Σκηνοθεσία: Νίκος Παναγιωτόπουλος
Νιώθετε μερικές φορές πως δεν είστε ακριβώς εδώ, αλλά ούτε και εκεί; Πως υπάρχετε σαν εκτόπλασμα ανάμεσα σε δύο ζωές, προσπαθώντας να καταλάβετε αν το σώμα σας, σάς ανήκει; Οι ήρωες του Σταύρου Τσιώλη (Σχετικά με τον Βασίλη), του Σταύρου Τορνέ (Ντανίλο Τρέλες) και του Νίκου Παπατάκη (Φωτογραφία) το έχουν ζήσει και το γνωρίζουν καλά. Κάθε άνθρωπος είναι ένα εκτόπλασμα που περιφέρεται αναζητώντας τον εαυτό του σε φωτογραφίες, δρόμους και αναμνήσεις. Κάποιοι το λένε μοναξιά, άλλοι νοσταλγία. Μα ίσως είναι κάτι άλλο―ίσως είναι η αμήχανη μαγεία του να είσαι πάντα λίγο εδώ και λίγο αλλού.
Τρίτη 29/4
o 16:45 Σχετικά με το Βασίλη (1986, 80') | Σκηνοθεσία: Σταύρος Τσιώλης
o 18:30 Round Table: Το ελληνικό σινεμά είναι φανταστικό!
Συμμετέχουν οι Βίβιαν Παπαγεωργίου, Γιάννης Βεσλεμές, Γιώργος Ζώης, Ντάνιελ Μπόλντα. Συντονίζει ο Άγγελος Φραντζής.
o 20:15 Ντανίλο Τρέλες (1986, 83΄) | Σκηνοθεσία: Σταύρος Τορνές
o 22:00 Φωτογραφία (1986, 112') | Σκηνοθεσία: Νίκος Παπατάκης
Για εσάς, που σας στοιχειώνει το μυστήριο του θανάτου και δεν ξέρετε πώς να επικοινωνήσετε με τους πεθαμένους σας, παρατηρείστε τους σύγχρονους νεκρομάντεις των Άλπεων, της Ησυχίας 6-9 και της Γουινόνα ― και μάθετε από αυτούς. Η τελετή επίκλησης στους νεκρούς τους είναι απλή. Κάντε ησυχία, καλοπιάστε τους, τραγουδήστε τους και θυμηθείτε τα αγαπημένα τους φαγητά. Αν τα φαντάσματα δεν έρθουν, μην χάνετε την πίστη σας. Είμαστε ιστορίες. Οι ιστορίες δεν πεθαίνουν.
Τετάρτη 30/4
o 17:45 Winona (2019, 88') | Σκηνοθεσία: Αλέξανδρος Βούλγαρης
o 19:45 Άλπεις (2011, 93') | Σκηνοθεσία: Γιώργος Λάνθιμος
o 21:45 Ησυχία 6-9 (2022, 77') | Σκηνοθεσία: Χρήστος Πασσαλής
Λίστα Ταινιών
Άλπεις (2011, 93') | Σκηνοθεσία: Γιώργος Λάνθιμος
Ο Δράκουλας των Εξαρχείων (1983, 87') | Σκηνοθεσία: Νίκος Ζερβός
Ευρυδίκη ΒΑ2037 (1975, 97') | Σκηνοθεσία: Νίκος Νικολαϊδης
Η Ζωή Ενός Νεκρού (2016, 15') | Σκηνοθεσία: Ορφέας Περετζής
Ησυχία 6-9 (2022, 77') | Σκηνοθεσία: Χρήστος Πασσαλής
Ιστορία 52 (2008, 98') | Σκηνοθεσία: Αλέξης Αλεξίου
Το Κακό (2005, 83') | Σκηνοθεσία: Γιώργος Νούσιας
Καρκαλού (1984, 85') | Σκηνοθεσία: Σταύρος Τορνές
Κρυστάλλινες Νύχτες (1992, 135') | Σκηνοθεσία: Τώνια Μαρκετάκη
Κυνηγοί (1977, 168') | Σκηνοθεσία: Θόδωρος Αγγελόπουλος
Η Μάσκα του Διαβόλου (1975, 95') | Σκηνοθεσία: Κώστας Καραγιάννης
Ντανίλο Τρέλες (1986, 83') | Σκηνοθεσία: Σταύρος Τορνές
Πρωινή Περίπολος (1987, 108') | Σκηνοθεσία: Νίκος Νικολαϊδης
Σχετικά με το Βασίλη (1986, 80') | Σκηνοθεσία: Σταύρος Τσιώλης
Ταξείδι του Μέλιτος (1979, 100') | Σκηνοθεσία: Γιώργος Πανουσόπουλος
Οι Τεμπέληδες της Εύφορης Κοιλάδας (1978, 119') | Σκηνοθεσία: Νίκος Παναγιωτόπουλος
Φωτογραφία (1986, 112') | Σκηνοθεσία: Νίκος Παπατάκης
Τα Χρώματα της Ίριδας (1974, 100') | Σκηνοθεσία: Νίκος Παναγιωτόπουλος
Astrometal (2017, 15') | Σκηνοθεσία: Ευθύμης Kosemund Σανίδης
Electric Swan (2019, 40') | Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνα Κοτζαμάνη
Fiction (1977, 43') | Σκηνοθεσία: Θανάσης Ρεντζής
Third Kind (2018, 32') | Σκηνοθεσία: Γιώργος Ζώης
Winona (2019, 88') | Σκηνοθεσία: Αλέξανδρος Βούλγαρης