Ο Χρυσός Αλέξανδρος στον Peter Greenaway
Μια ανατρεπτική μορφή του σύγχρονου ευρωπαϊκού κινηματογράφου, τον σκηνοθέτη Peter Greenaway, τίμησε την Τρίτη 23 Νοεμβρίου το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης απονέμοντάς του σε ειδική εκδήλωση στην Αποθήκη Γ΄ τον Χρυσό Αλέξανδρο. O Peter Greenaway είναι φιλοξενούμενος των Νέων Οριζόντων, στο πρόγραμμα του οποίου προβάλλεται η τριλογία του, The Tulse Luper Suitcases. «Πρόκειται για έναν από τους διαπρεπέστερους εκπρόσωπους του σύχγρονου ευρωπαϊκού κινηματογράφου», είπε ο καλλιτεχνικός διευθυντής των Νέων Οριζόντων, Δημήτρης Εϊπίδης.
«Χαιρόμαστε ιδιαίτερως που είναι σήμερα ανάμεσά μας, αφήνοντας γυρίσματα στη Βαρσοβία, έστω για μια ημέρα, προκειμένου να βρεθεί στη Θεσσαλονίκη για την προβολή της τριλογίας του. Με την ευκαιρία της παρουσίας του, το Φεστιβάλ αποφάσισε να του απονείμει τον Χρυσό Αλέξανδρο ως αναγνώριση για το σύνολο του έργου του». Ο Peter Greenaway παρέλαβε το βραβείο του από μια άλλη μυθική μορφή του ευρωπαϊκού κινηματογράφου, τον Oύγγρο σκηνοθέτη και πρόεδρο της κριτικής επιτροπής του διεθνούς διαγωνιστικού τμήματος, Miklos Jansco. O Βρετανός σκηνοθέτης ευχαρίστησε από την πλευρά του το Φεστιβάλ για τη βράβευση, τη στήριξη που προσφέρει στις ταινίες του και για την ευκαιρία να έρθει σε επαφή με το κοινό.
Ανατρεπτικός λόγος
Ακολούθησε συνέντευξη τύπου στην οποία ο Peter Greenaway ανέλυσε τις σκέψεις του για το μέλλον του κινηματογράφου και τη δική του προσπάθεια για αναγέννηση του σινεμά, την οποία έκανε πράξη μέσα από την τριλογία του. Φιλοσοφία του είναι ότι ο κινηματογράφος όπως τον γνωρίζουμε σήμερα έχει πεθάνει, και ότι οι νέες ψηφιακές τεχνολογίες προσφέρουν νέες δυνατότητες στους δημιουργούς για να εκφραστούν και να επικονωνήσουν με το κοινό τους. «Ο κινηματογράφος, όπως και κάθε άλλο μέσο πρέπει να επινοηθεί εκ νέου, να αλλάξει, να θέσει νέα όρια. Ο κινηματογράφος είναι ένα παιχνίδι του σκηνοθέτη με τις εικόνες και τους θεατές. Ένα παιχνίδι κοινωνικό, πολιτικό και βαθιά αισθητικό», όπως εξήγησε.
Αναφερόμενος στην τριλογία τη χαρακτήρισε ως «μανιφέστο» της ψηφιακής επανάστασης που «έχει αλλάξει το σινεμά. Το κοινό του κινηματογράφου σήμερα είναι 16 ως 30 χρόνων. Το κοινό αυτό θα μεγαλώσει, θα γίνει πιο σοφό και πρέπει να το προσεγγίσουμε. Σήμερα μιλάμε για έναν κινηματογράφο που μοιάζει με εικονογραφημένο μυθιστόρημα ή βιντεοσκοπημένη θεατρική παράσταση. Το σινεμά πρέπει να είναι κάτι διαφορετικό. Θέλουμε ένα σινεμά που να ανταποκρίνεται στις δύο βασικές απαιτήσεις της ψηφιακής εποχής: τη διαδραστικότητα και τα πολυμέσα».
Ο ρόλος της τριλογίας
Η τριλογία The Tulse Luper Suitcases μετουσιώνει τις επιθυμίες του Peter Greenaway. Γι’ αυτό στην παραγωγή έχει χρησιμοποιήσει τεχνολογία High Definition και για την προβολή της τριλογίας στο Φεστιβάλ χρειάστηκε να ενοικιαστεί ειδικός εξοπλισμός από την Ολλανδία. Στη Θεσσαλονίκη, όπως είπε, βρίσκεται για να διευρύνει τις δυνατότητες επικοινωνίας με το κοινό και για να προωθήσει την ταινία του. «Πρέπει να αναδιοργανωθούμε. Πρέπει να μορφώσουμε το κοινό για να μπει στη μεταψηφιακή εποχή. Το δικό μου κοινό είναι τριχοτομημένο. Το ένα μέρος μετά τα πρώτα πέντε λεπτά θεωρεί ότι έκανε λάθος και φεύγει. Ένα δεύτερο μέρος μού δίδει μια ευκαιρία, αλλά στα 40 λεπτά εγκαταλείπει οργισμένο την αίθουσα. Το τρίτο μέρος μένει και ξαναέρχεται. Αν καταφέρω να πείσω το 33% των θεατών που έρχονται να δουν τη δουλειά μου, να μείνει, θα έχω πετύχει».
Χρησιμοποιεί, όπως είπε, τις νέες τεχνολογίες για να δείξει τη δουλειά του σε ακόμη περισσότερο κόσμο. «Πρέπει να ξεφύγουμε από τη λογική της κινηματογραφικής αίθουσας. Με τα νέα μέσα αυτό μπορεί να αλλάξει. Απολαμβάνω τις ταινίες μου και μπορώ να εμπλέξω και εσάς σε αυτές. Το σινεμά», σημείωσε, «είναι ένα μικρό τμήμα ενός ευρύτερου φαινομένου».
Το The Tulse Luper Suitcases είναι ένα σχέδιο που τον απασχολεί την τελευταία δεκαετία και θα το δουλεύει για άλλα τρία χρόνια, καθώς μένουν πολλά μέρη ακόμη να γυριστούν. «Σπάμε τους φραγμούς στον πολιτιστικό χώρο. Τα DVD, με τις εικόνες που δεν φθείρονται, μας δίνουν νέες δυνατότητες. Αυτή ακριβώς είναι η ψηφιακή επανάσταση. Η εικόνα δεν αλλοιώνεται. Θα υπάρχει για πάντα και αυτό είναι ένα ισχυρό μέσο. Θα έλεγα ότι το DVD φτιάχτηκε για μένα».
Τέλος, μιλώντας για τον ήρωα της ταινίας, τον Tulse Luper, είπε ότι είναι ένα αμάλγαμα όλων των σπουδαίων ανθρώπων που γνώρισε, δίνοντάς του μυθιστορηματικά χαρακτηριστικά, χωρίς να λείπει το αυτοβιογραφικό στοιχείο. Πρόκειται για έναν ήρωα που αν και τελείωσε η ταινία, δεν θα μείνει στάσιμος. «Μπορούμε με τις νέες τεχνολογίες να αποδομήσουμε στοιχεία ή να αναπτύξουμε νέα».