Συζήτηση για τα memes [27/5]

22ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ [19-28/5/2020]

 

Τα memes στο online 22ο Φεστιβάλ

 

Τα μιμίδια είναι δημοφιλή και είναι παντού. Είναι από τις πιο γνωστές και χρησιμοποιημένες λέξεις, για τις οποίες, όμως, γνωρίζουμε ελάχιστα. Τι είναι τελικά τα memes (προφέρεται μιμς);

Το 22ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης (19 – 28/5/2020) διοργανώνει ένα πρωτότυπο, πρωτοποριακό και προκλητικό κινηματογραφικό αφιέρωμα στα memes, επιλέγοντας ντοκιμαντέρ συναρπαστικά, εύστοχα, αιχμηρά, πολιτικά ή ακόμη και χιουμοριστικά, τα οποία αναφέρονται στο φαινόμενο, αλλά και στις συνέπειές του στην καθημερινότητα και την επικοινωνία μας.

Ο όρος meme χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον βιολόγο Ρίτσαρντ Ντόκινς στο βιβλίο του «Το Εγωιστικό Γονίδιο» (1976) για να περιγράψει μια μονάδα πολιτισμού, η οποία μεταβιβάζεται από έναν άνθρωπο σε άλλο, μέσω της μίμησης. Με την εμφάνιση του διαδικτύου, η λέξη meme άρχισε να χρησιμοποιείται για να περιγράψει οτιδήποτε μπορούσε να εξαπλωθεί ραγδαία στον κυβερνοχώρο, όπως ένα βίντεο ή μία εικόνα. Τα memes εμφανίζονται και εξαφανίζονται σε χρόνο-ρεκόρ, καθορίζουν μόδες και αλλάζουν τον τρόπο που επικοινωνούμε μεταξύ μας.

Αυτό που δεν είναι πολύ γνωστό, είναι πως τα memes δεν εξαντλούνται στο διαδίκτυο. Meme μπορεί να είναι ένα τραγούδι, οι τάσεις της μόδας, έθιμα, αφορισμοί, ανέκδοτα, οτιδήποτε διαδίδεται με μεγάλη επιτυχία και διεισδύει στον τρόπο ζωής μας.

Το αφιέρωμα του 22ου ΦΝΘ περιλαμβάνει συναρπαστικά ντοκιμαντέρ για ηχογραφήσεις και βίντεο που προκάλεσαν αίσθηση, για ατάκες και εικόνες που έγιναν viral, για memes που ξέφυγαν από τις προθέσεις του δημιουργού τους και πρόσωπα που έγιναν διάσημα, καταγράφοντας παράλληλα τις αρνητικές συνέπειες της διάδοσης των memes.

Tο Φεστιβάλ προσκαλεί σε μια συζήτηση τον Ματίας Φριτς, σκηνοθέτη του ντοκιμαντέρ The Story of the Technoviking, τον Γιάννη Ιωαννίδη, πρόεδρο της Ελληνικής Ένωσης για τα δικαιώματα του ανθρώπου και τους The Real Ancient Memes που διερευνούν το φαινόμενο αλλά και τις συνέπειες των memes, από την καθημερινή μας δόση γέλιου, ως τα όρια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την παραβίασή τους. Τη συζήτηση συντονίζει o Γιάννης Παλαβός.

 

Jawline της Liza Mandelup, 2019

Το ντοκιμαντέρ ρίχνει μια ματιά στο τι σημαίνει για έναν έφηβο να γίνεται σταρ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ο 16χρονος Όστιν Τέστερ αισθάνεται εγκλωβισμένος στη μικρή κωμόπολη που μένει. Στο διαδίκτυο, όμως, τον λατρεύουν χιλιάδες νεαρές κοπέλες, επιζητώντας την προσοχή του. Το Jawline μάς μεταφέρει στον διαδικτυακό αυτόν κόσμο, καθώς ένας μάνατζερ έρχεται σε επαφή με τον νεαρό και υπόσχεται να κάνει πραγματικότητα τα όνειρά του.

 

Shut Up Little Man του Matthew Bates, 2011

Όταν δύο φίλοι ηχογραφούν τους καβγάδες των φωνακλάδων γειτόνων τους, το 1987, στην προ-διαδικτυακή εποχή, δημιουργούν άθελά τους ένα από τα πρώτα viral φαινόμενα της ποπ κουλτούρας. Το ντοκιμαντέρ του Matthew Bates εξερευνά με αστείο και συγκινητικό τρόπο τα δυσδιάκριτα όρια ανάμεσα στην ιδιωτικότητα, την τέχνη και την εκμετάλλευση.

Winnebago Man: The Angriest Man in The World του Ben Steinbauer, 2009

Η πραγματική ιστορία ενός από τα πιο διάσημα βίντεο που έχουν κυκλοφορήσει στο διαδίκτυο. Ένας νεαρός κινηματογραφιστής αναζητά τον θρυλικό «Winnebago Man», έναν οργισμένο πωλητή τροχόσπιτων. Ανακαλύπτει έναν εύστροφο ηλικιωμένο που ζει μια μοναχική ζωή στο βουνό. Τι γίνεται, όμως, όταν διαπιστώνει πως είναι πολύ πιο συμπαθητικός από ό,τι περίμενε; Μια αστεία και απρόσμενα λυτρωτική ιστορία για το πώς ένας ανυποψίαστος άνδρας αντιδρά στην αναπάντεχη φήμη.

 

The Meme Machine: What Happens When the Internet Chooses You του Mat Hames, 2016

Μπορεί κάποιος να κατασκευάσει ένα meme; Πώς είναι να γίνεσαι ο ίδιος meme; Ένα ντοκιμαντέρ που εξερευνά την προέλευση των memes, μέσα από συνεντεύξεις με γλωσσολόγους, επιστήμονες και ανθρώπους που η εικόνα τους έγινε viral στο Διαδίκτυο.

 

The Story Of Technoviking του Matthias Fritsch, 2015

Ένας άνδρας χορεύει σε μία παρέλαση. Η κάμερα καταγράφει τις κινήσεις του και η μορφή του εμφανίζεται στο διαδίκτυο, εμπνέοντας έναν καλλιτέχνη. Από εκείνη τη στιγμή, το πρόσωπό του γίνεται διάσημο. Ποια είναι τα όρια ανάμεσα στην ελευθερία της τέχνης και το δικαίωμα στον ιδιωτικό βίο; Το ντοκιμαντέρ για το meme Technoviking ρίχνει μια διεισδυτική ματιά σε μια υπόθεση που κατέληξε στα δικαστήρια.