ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ
ΠΕΘΑΙΝΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ / ΠΡΩΤΗ ΥΛΗ
Συνέντευξη Τύπου παραχώρησαν το Σάββατο 19 Μαρτίου 2011, στο πλαίσιο του 13ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, οι σκηνοθέτες Νίκος Μεγγρέλης (Πεθαίνοντας για την αλήθεια) και Χρήστος Καρακέπελης (Πρώτη ύλη), οι ταινίες των οποίων συμμετέχουν στο διεθνές πρόγραμμα της διοργάνωσης.
Ο Νίκος Μεγγρέλης, ως δημοσιογράφος που πρώτη φορά περνά πίσω από τις κάμερες σκηνοθετώντας την ταινία Πεθαίνοντας για την αλήθεια, επαίνεσε την έννοια της συλλογικής δουλειάς, με αφορμή τη συνεργασία του με τη σκηνοθέτιδα Ειρήνη Βαχλιώτη στο συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ. «Η αγωνία μου ήταν να μην γίνει η ταινία ένα ακόμη τηλεοπτικό ρεπορτάζ. Αντλήσαμε υλικό από πολλές πηγές, μεταξύ των οποίων μεγάλα δίκτυα και πρακτορεία, σαν το Al Jazzera και το Reuters, απ’ όπου φυσικά δύσκολα εξασφαλίζει κανείς κάτι, εάν δεν τους δώσει την εγγύηση ότι θα το τιμήσει ανάλογα. Υλικό μας παρείχαν, επίσης, συνάδελφοι δημοσιογράφοι, ανάμεσα στο οποίο και εκείνη η συγκλονιστική σκηνή από την έκρηξη μέσα στο κοινοβούλιο της Βαγδάτης, η οποία περιλαμβάνεται στην ταινία. Κάποιες φορές, επίσης, χρειάστηκε να αγοράσουμε –έναντι αδρού αντιτίμου- υλικό από άλλα προσωπικά αρχεία», εξήγησε ο σκηνοθέτης. Ως έμπειρος συνδικαλιστής και μέλος των ευρωπαϊκών ενώσεων δημοσιογράφων, ο Νίκος Μεγγρέλης έχει αναπτύξει ένα έντονο ενδιαφέρον για την προστασία των δημοσιογράφων και δη, όπως στη συγκεκριμένη περίπτωση, των πολεμικών ανταποκριτών. «Όταν καθόμαστε στον καναπέ του σπιτιού μας, είναι εύκολο να κάνουμε κριτική, όμως πρέπει να ξέρουμε ότι οι δημοσιογράφοι έχουν ένα καταπιεστικό δίλημμα εκεί που βρίσκονται και αναμεταδίδουν τις ειδήσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, ο αμερικανός Κέβιν Σάιτς που είδε εκτέλεση ιρακινών μπροστά στα μάτια του, αλλά όντας ενταγμένος σε επιχείρηση του αμερικανικού στρατού, όταν έγινε αυτόπτης μάρτυρας αναγκάστηκε να διαστρεβλώσει την είδηση και να αυτολογοκριθεί έντονα. Εγώ, πάντως, πιστεύω ότι επειδή οι μεγάλοι δημοσιογραφικοί οργανισμοί θέλουν ίσως να μας κατευθύνουν και να μας δίνουν ως έτοιμη μασημένη τροφή τις ειδήσεις που αφορούν σε πολέμους, η παρουσία των ανταποκριτών είναι αναγκαία ώστε να μάθουμε τι πραγματικά συμβαίνει», συμπλήρωσε χαρακτηριστικά ο κ. Μεγγρέλης.
Τα όνειρα μεγάλων χαλυβουργιών για σχεδόν τζάμπα παλαιά μέταλλα, οι περιβαλλοντικές υποχρεώσεις της Ελλάδας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και το δυτικό όνειρο μιας στρατιάς παράνομων μεταναστών που συναντιούνται σε μια σειρά παραγκουπόλεις στη σκιά του Παρθενώνα, αποτελούν τον κεντρικό θεματικό πυρήνα της ταινίας Πρώτη ύλη του Χρήστου Καρακέπελη. Στη συνέντευξη Τύπου ο σκηνοθέτης έκανε λόγο, μεταξύ άλλων, και για την πολυσυζητημένη εμπιστοσύνη ανάμεσα στο δημιουργό και το θέμα του. «Εάν δεν χτιστεί εμπιστοσύνη σε βάθος χρόνου, δεν μπορεί να υπάρξει αληθινό βλέμμα στην ταινία. Πριν μπουν στο παιχνίδι οι κάμερες και τα μικρόφωνα, πρέπει να έχει βρεθεί η αμεσότητα, το βλέμμα πρέπει να έχει καθαρότητα. Για τους ανθρώπους που κινηματογραφείς, είσαι πάντα ξένος, ωστόσο, εάν θέλεις να μοιραστείς μαζί τους την καθημερινότητά τους, δεν γίνεται αλλιώς», επεσήμανε ο κ. Καρακέπελης. Και συμπλήρωσε: «Αυτοί, λοιπόν, οι άνθρωποι που επιτελούν τα μεγαλύτερο κομμάτι της ανακύκλωσης στην Ελλάδα, κινούνται με τρίκυκλα που αντέχουν μέχρι 500 κιλά και διανύουν μόνο πολύ κοντινές αποστάσεις. Κρατιούνται, λοιπόν, σε ένα μικρόκοσμο. Η πρώτη διαδρομή της ταινίας μαζί τους αφορά στον άνθρωπο, όσο όμως το μέταλλο προχωρά, πηγαίνει στη χαλυβουργία και λιώνει στις μηχανές, ο άνθρωπος εξαφανίζεται, δεν υπάρχει. Από τα τρία εκατομμύρια χάλυβα που παράγονται το χρόνο, η μισή ποσότητα να προέρχεται από τους αθίγγανους που την μαζεύουν από τα σκουπίδια στους δρόμους. Ωστόσο, για εμάς τους υπόλοιπους είναι σαν να μην υπάρχει αυτός ο κρίκος της αλυσίδας. Είναι σαν να θέλουμε μάλλον να αγνοούμε απολύτως τον παρία που βγαίνει για το μεροκάματο και κάνει την ανακύκλωση για λογαριασμό ημών, που πετάξαμε το πλυντήριο έξω από το σπίτι». Με αφορμή ένα μικρό αγόρι που εμφανίζεται ανάμεσα στους ήρωες της ταινίας του, ο κ. Καρακέπελης θέλησε να ερμηνεύσει την αντίδραση του παιδιού απέναντι στο σχολείο αλλά και υπόλοιπα παιδιά της ηλικίας του: «Γι’ αυτόν, ο έξω κόσμος συνιστά μια απειλή, είναι απολύτως γκετοποιημένος και βλέπει ότι μόνο εκεί έχει υπόσταση. Έτσι, αγνοεί τα άλλα παιδιά της ηλικίας του και δεν θέλει να ξέρει για τίποτε άλλο εκτός από τη δουλειά που κάνει, δηλαδή τη συλλογή σαβούρας».
