13ο ΦΝΘ: Συνέντευξη τύπου (Η βάρδια του πελεκάνου / Οικολογικά ημερολόγια - μια μικρή μεγάλη ιδέα / Ο αθέατος σκηνοθέτης)

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ
Η ΒΑΡΔΙΑ ΤΟΥ ΠΕΛΕΚΑΝΟΥ / ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑ-ΜΙΑ ΜΙΚΡΗ ΜΕΓΑΛΗ ΙΔΕΑ / Ο ΑΘΕΑΤΟΣ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ


Συνέντευξη Τύπου παραχώρησαν την Παρασκευή 18 Μαρτίου 2011, στο πλαίσιο του 13ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, οι σκηνοθέτες Λεία Μπίνζερ (Η βάρδια του πελεκάνου), Μαριάννα Οικονόμου (Οικολογικά Ημερολόγια: Μια μικρή, μεγάλη ιδέα) και Νίκος Θεοδοσίου (Ο αθέατος σκηνοθέτης), οι ταινίες των οποίων συμμετέχουν στο διεθνές πρόγραμμα της διοργάνωσης.

Το ντοκιμαντέρ Η βάρδια του πελεκάνου της Λείας Μπίνζερ παρουσιάζει την παράδοση αμπελουργίας στη Σαντορίνη, σε αντίστιξη με την επέλαση του μπετόν στο νησί. Ο αμπελώνας της Σαντορίνης μπορεί να είναι ο αρχαιότερος της Ευρώπης, τείνει όμως πια να θαφτεί κάτω από το τσιμέντο, προς αναζήτηση του εύκολου κέρδους που προσφέρει ο τουρισμός. «Πήγαμε με την όπισθεν, δηλαδή δεν ξεκινήσαμε για να τονίσουμε προβλήματα, αλλά να προβάλλουμε τον αμπελώνα ως πολιτισμικό στοιχείο», εξήγησε η σκηνοθέτιδα. Στην πορεία, η δημιουργός ανακάλυψε τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι αμπελουργοί, τα οποία ουσιαστικά αποτελούν και δομικά προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας. «Η ανεξέλεγκτη δόμηση συμβαίνει όχι επειδή κάποιοι είναι απλά αμόρφωτοι ή πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης, αλλά πρόκειται για ζήτημα αξιών, που αφορούν στο τι είναι αυτό που ονομάζουμε Ελλάδα και στο τι είναι αυτό που προστατεύουμε», πρόσθεσε η κ. Μπίνζερ. Η ίδια υπογράμμισε, επίσης, ότι έπρεπε καταρχάς να κερδίσει την εμπιστοσύνη των αμπελουργών, διαδικασία που κράτησε περίπου ένα χρόνο, συμπληρώνοντας: «Ο ραγιαδισμός που συναντήσαμε ήταν τεράστιος. Ο πρώτος αμπελουργός ζήτησε άδεια για το αν μπορεί να μας μιλήσει». Όλα όσα δεν αφηγούνται οι άνθρωποι που πρωταγωνιστούν στην ταινία, υποδηλώνονται από τη μουσική της, που υπογράφει η Λάουρα Γκίνη. «Μέσα από τη μουσική, αποδώσαμε την ειρωνική ματιά και την έμμεση καταγγελία του θέματος», επεσήμανε η σκηνοθέτιδα, η οποία σκοπεύει να προβάλλει το ντοκιμαντέρ στη Σαντορίνη, αφού αυτό ολοκληρώσει τον φεστιβαλικό κύκλο του.

Η ταινία Οικολογικά Ημερολόγια: Μια μικρή μεγάλη ιδέα της Μαριάννας Οικονόμου αποτελεί μέρος της σειράς ντοκιμαντέρ που θα προβάλλεται από τον Απρίλιο στην ΕΡΤ, με τίτλο Οικολογικά Ημερολόγια. Η ταινία ακολουθεί τη διαδρομή μιας βιολογικής παραγωγής από το θεσσαλικό κάμπο μέχρι τα μεγάλα πολυκαταστήματα της Ευρώπης. Οδηγός σε αυτό το οδοιπορικό, ο Αλέξανδρος, ένας καλλιεργητής που επιχειρεί να αξιοποιήσει τις προοπτικές μιας τέτοιας παραγωγής. Η σκηνοθέτιδα γνώρισε τον πρωταγωνιστή της μέσω κοινών φίλων, ενώ επίσης και ο ίδιος συνάντησε τυχαία κάποιον που του έδωσε την ιδέα να ασχοληθεί με βιολογικά προϊόντα, τα οποία θα μπορούσαν να διατεθούν σε «μπουτίκ» βιολογικών τροφίμων στο Λονδίνο. «Στο θεσσαλικό κάμπο ένιωσα ότι οι γεωργοί έχουν τελματώσει. Οι καλλιέργειες τους είναι βουτηγμένες στα χημικά και οι ίδιοι βλέπουν ότι το βαμβάκι και το σιτάρι, που είναι χρηματιστηριακά προϊόντα, δεν τους βγάζουν πουθενά. Ο Αλέξανδρος αποτελεί ένα παράδειγμα προς μίμηση. Είναι ένας άνθρωπος που του αρέσουν οι ιδέες, δεν φοβάται πειραματίζεται, είναι ευέλικτος» ανέφερε η σκηνοθέτιδα. Στο ντοκιμαντέρ τον παρακολουθούμε να ετοιμάζεται να υποδεχτεί δοκιμαστές από πολυτελές πολυκατάστημα του Λονδίνου, για μια κατ’ ιδίαν degustation ντομάτας και μελιού. «Αυτό που κάνει μια ιδέα μεγάλη, είναι η σχέση της με την πραγματικότητα. Ο Αλέξανδρος στάθηκε τυχερός επειδή βρέθηκε κάποιος να του δώσει μια ευκαιρία να εμπορευτεί τα προϊόντα του στο εξωτερικό. Υπάρχουν κι άλλα τέτοια παραδείγματα, τα οποία έχουν ανάγκη οι έλληνες αγρότες», σχολίασε χαρακτηριστικά η δημιουργός.

Αφορμή για το ντοκιμαντέρ Ο αθέατος σκηνοθέτης του Νίκου Θεοδοσίου, ένα ανθολόγιο 25 σημαδιακών στιγμών του έργου του Ροβήρου Μανθούλη, αποτέλεσε μια τιμητική εκδήλωση για τα 50 χρόνια δημιουργίας του σκηνοθέτη. «Οι σκηνές αυτές είχαν ροή και εσωτερική συνοχή. Επιπλέον, επειδή πολλοί ήθελαν να προσκαλέσουν τον Ρ. Μανθούλη σε ανάλογες περιστάσεις, ήθελα το υλικό της πρώτης παρουσίασης να είναι διαθέσιμο στον οποιονδήποτε», εξήγησε ο κ. Θεοδοσίου. Όπως υπογράμμισε ο σκηνοθέτης, πρόκειται για ένα ντοκιμαντέρ που αποτελεί ένα «ιδιότυπο masterclass» από πλευράς του Ρ. Μανθούλη. Η δυσκολία στην υλοποίηση της ταινίας ήταν ουσιαστικά η επιλογή 25 σκηνών από τις χιλιάδες που υπάρχουν στο έργο ενός τόσο σημαντικού δημιουργού, ο οποίος διαθέτει 120 ταινίες στο ενεργητικό του. Ανάμεσα σε αυτές, συγκαταλέγεται και η πρώτη ταινία παγκοσμίως με θέμα το μπλουζ, για την οποία ο σκηνοθέτης ταξίδεψε στον αμερικανικό Νότο καταγράφοντας τους αφροαμερικανούς εργάτες να τραγουδούν μπλουζ, σκηνή που περιλαμβάνεται και στο ντοκιμαντέρ Ο αθέατος σκηνοθέτης. Ερωτώμενος σχετικά με το πώς ήταν η διαδικασία να κινηματογραφεί έναν σκηνοθέτη, ο κ. Θεοδοσίου τόνισε: «Ο
Ρ. Μανθούλης είχε κανένα πρόβλημα, εξάλλου έχει συμμετοχή στα κοινά, ήδη από τα 15 του χρόνια όταν μπήκε στην ΕΟΝ. Μέσα από τις ταινίες του, ανέδειξε σημαντικά πολιτικά γεγονότα, έχει παρουσιάσει συγγραφικό έργο, ενώ δύο φορές - το 1975 και το 1981 - κλήθηκε να αναλάβει την ανασύσταση της ΕΡΤ».
Η ταινία πράγματι είναι η καταγραφή μιας ζωής πλούσιας σε εμπειρίες.