Συνέντευξη Τύπου παραχώρησε η πολωνή δημιουργός Ντορότα Κετζιεζάφσκα την Τετάρτη 8 Δεκεμβρίου 2010, στην Αποθήκη Γ’, στο πλαίσιο του 51ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, παρουσία του διευθυντή του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης κ. Δημήτρης Εϊπίδης, καθώς και του διευθυντή φωτογραφίας, παραγωγού, συνεργάτη και συζύγου της σκηνοθέτιδας, κ. Άρθουρ Ράινχαρτ. Το 51ο Φεστιβάλ πραγματοποιεί αφιέρωμα στο έργο της Ντορότα Κετζιεζάφσκα, ενώ παράλληλα θα της απονείμει τιμητικά τον Χρυσό Αλέξανδρο.
«Είμαι περήφανος που το Φεστιβάλ κατάφερε φέτος να παρουσιάσει μια σχεδόν πλήρη ρετροσπεκτίβα του έργου της κορυφαίας πολωνής σκηνοθέτιδας Ντορότα Κετζιεζάφσκα», τόνισε κατά την έναρξη της συνέντευξης Τύπου ο κ. Εϊπίδης. Ο ίδιος δήλωσε καταγοητευμένος από το σινεμά της δημιουργού το οποίο, όπως είπε, είναι βασισμένο στις παραδόσεις του πολωνικού σινεμά, αντανακλά στοιχεία από τις ταινίες του Κισλόφσκι, και προβάλλει έντονα το στοιχείο του ανθρωπισμού. Και πρόσθεσε: «Πάνω από όλα, οι ταινίες της Ντορότα Κετζιεζάφσκα είναι ζεστές, ανθρώπινες, διαθέτουν μια αισιόδοξη ματιά για τον κόσμο».
«Αισθάνομαι αμήχανη, δεν είμαι συνηθισμένη σε κομπλιμέντα», ήταν τα πρώτα λόγια της πολωνής σκηνοθέτιδας, η οποία, όπως αποκάλυψε αργότερα κατά τη διάρκεια της συνέντευξης, ο περίγυρός της δεν πίστευε ότι θα κατάφερνε να σταθεί στον χώρο του κινηματογράφου, επειδή ήταν πολύ ντροπαλή. Βέβαια, η ίδια βρέθηκε στα κινηματογραφικά πλατό από την ηλικία των τριών ετών, καθώς η μητέρα της, Γιαντβίγκα Κετζιεζάφσκα, υπήρξε σκηνοθέτιδα κυρίως παιδικών ταινιών. «Ο μοναδικός όρος που μου έθεσε η μητέρα μου όταν με έπαιρνε μαζί της στα γυρίσματα, ήταν να παραμένω φρόνιμη. Έτσι, μπορούσα να τα παρακολουθώ επί ώρες. Για εμένα, ήταν ένας μαγικός κόσμος», εξομολογήθηκε η δημιουργός.
Οι ήρωες των ταινιών της Ντορότα Κετζιεζάφσκα είναι κυρίως παιδιά και ηλικιωμένοι. «Με αγγίζουν οι ιστορίες των ανθρώπων που βρίσκονται σε αδύναμη θέση, γι’ αυτό και οι ταινίες μου μέχρι τώρα είχαν τέτοιους πρωταγωνιστές και θεματολογία. Γυρίζοντας ταινίες με ήρωες τα παιδιά, δεν απευθύνομαι μόνο στα παιδιά, αλλά αγγίζω και τον κόσμο των μεγάλων», επεσήμανε η σκηνοθέτιδα. «Συνήθως, η ιδέα για το σενάριο μιας ταινίας προέρχεται από κάτι που είδα ή άκουσα και μου άρεσε ως εικόνα. Με ενδιαφέρει η θέση των ανθρώπων που είναι διαφορετική από τους ‘’κανονικούς’’, καθώς και ο τρόπος που παλεύουν να υπερασπιστούν τον εαυτό τους. Σε αυτή την καθημερινή μας πάλη, συναισθήματα όπως η αγάπη και η φιλία μας δίνουν θάρρος, μας κάνουν πιο αισιόδοξους», τόνισε.
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το κατά πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να δουλεύει με παιδιά στις ταινίες της, η Ντορότα Κετζιεζάφσκα επεσήμανε ότι υπάρχουν αρκετές διαφορές, σε σχέση με τους ενήλικες ηθοποιούς. Όπως υπογράμμισε ο Άρθουρ Ράινχαρτ, ο οποίος έχει συνεργαστεί με τη δημιουργό στην πλειοψηφία των ταινιών της, από τεχνικής άποψης αυτή η διαδικασία είναι αρκετά δύσκολη, γιατί τα παιδιά δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν και έχουν την τάση να αυτοσχεδιάζουν. «Πρέπει να έχουμε μεγάλη υπομονή και να δημιουργούμε κλίμα απόλυτης εμπιστοσύνης ανάμεσα στα παιδιά και σε εμάς. Μια - δυο φορές δοκιμάσαμε να επιλέξουμε παιδιά μέσα από ακρόαση, αλλά τελικά δεν πέτυχε. Συνήθως βρίσκουμε τα παιδιά απευθείας από τις επαφές μας. Βλέποντάς τα, καταλαβαίνουμε εάν μπορούν να σταθούν στην κάμερα», συμπλήρωσε η σκηνοθέτιδα.
Οι θεματικές που θίγει στην ταινίες της η Ντορότα Κετζιεζάφσκα παρουσιάζουν μεν επίπονες καταστάσεις ζωής, αλλά το κάνουν μέσα από όμορφες εικόνες. Όπως εξήγησε ο Άρθουρ Ράινχαρτ, ορισμένες φορές κάτι τέτοιο αποτελεί συνειδητή επιλογή, προκειμένου να απαλυνθεί η σκληρότητα του θέματος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η ταινία Τίποτα, στην οποία πρωταγωνιστεί μια μητέρα που αποφασίζει να θανατώσει το νεογέννητο βρέφος της. «Στη συγκεκριμένη ταινία, θα περίμενε κανείς ότι η εικόνα του φιλμ θα ήταν, όπως και το θέμα της, εξίσου ‘’βρώμικη’’ και σκληρή. Εμείς, ωστόσο, επιλέξαμε ειδικά πλάνα, έτσι ώστε η ηρωίδα να εμφανίζεται σαν να έχει ένα φωτεινό στεφάνι πίσω της, δηλαδή να παρουσιάζεται η εικόνα της σαν αυτή της μαντόνας-παναγίας, και όχι μιας αμαρτωλής γυναίκας», επεσήμανε ο Άρθουρ Ράινχαρτ.
Δεδομένου ότι είναι γυναίκα σκηνοθέτιδα και μάλιστα μια από τις πιο εμβληματικές του σύγχρονου πολωνικού κινηματογράφου, η δημιουργός ερωτήθηκε σχετικά με τη στάση της απέναντι στο φεμινισμό, αλλά και το γεγονός ότι πολλοί θεωρούν ότι κάνει «γυναικείες ταινίες». «Το ότι γεννήθηκα κορίτσι, το ότι γεννήθηκα από αυτούς τους γονείς και στη συγκεκριμένη πόλη, όλα αυτά φυσικά διαμόρφωσαν τον τρόπο που βλέπω τον κόσμο, άσχετα εάν αυτός χαρακτηρίζεται γυναικείος ή όχι. Πάντως, ποτέ δεν αισθάνθηκα στη δουλειά μου κάποια διάκριση, επειδή είμαι γυναίκα», σχολίασε η Ντορότα Κετζιεζάφσκα.
Αναφερόμενη στην ταινία Ώρα να πεθάνεις, η σκηνοθέτιδα υπογράμμισε ότι το σενάριό της γράφτηκε ειδικά για τη βετεράνο ηθοποιό Ντανούτα Σαφλάρσκα, η οποία πρωταγωνιστεί. Η Ντορότα Κετζιεζάφσκα είχε πρωτοσυναντήσει την ηθοποιό πριν από πολλά χρόνια, στα γυρίσματα της ταινίας Διάβολοι, διάβολοι. «Όταν τη γνώρισα, της υποσχέθηκα ότι θα γράψω ένα σενάριο με εκείνη ως κεντρική ηρωίδα. Από τότε, πέρασαν δεκαέξι χρόνια. Η Ντανούτα έδειξε υπομονή, αν και που και που με έπαιρνε στο τηλέφωνο και μου έλεγε να βιαστώ, γιατί μπορεί να μην προλάβει. Η ιδέα για το θέμα της ταινίας - η ηρωίδα της οποίας είναι μια ηλικιωμένη γυναίκα που προσπαθεί να σώσει το σπίτι της-, προέρχεται από την πραγματική ιστορία μιας γειτόνισσάς μας στην πόλη Λοτζ. Η συγκεκριμένη γυναίκα προσπαθούσε να απαλλαγεί από τους ενοίκους που είχε εγκαταστήσει εκεί το τότε καθεστώς της κομμουνιστικής Πολωνίας», επεσήμανε η σκηνοθέτιδα.
Η Ντορότα Κετζιεζάφσκα θα τιμηθεί από το 51ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης με τον Χρυσό Αλέξανδρο, σε ειδική εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 9 Δεκεμβρίου 2010, στις 20:15 στον κινηματογράφο Ολύμπιον. Αμέσως μετά, θα προβληθεί η ταινία Ώρα να πεθάνεις. Η ίδια δήλωσε ότι έχει μεγάλη ανυπομονησία και περιέργεια για τα σχόλια του ελληνικού κοινού, τονίζοντας χαρακτηριστικά την σκηνοθετική της φιλοσοφία: «Πάντα προσπαθούσαμε να κάνουμε αυτό που έχουμε στο μυαλό και την καρδιά μας, χωρίς να κάνουμε συμβιβασμούς προκειμένου οι ταινίες μας να είναι εμπορικές».
