ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ ΘΟΔΩΡΟΥ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ
Λίγο πριν την παρουσίαση της τελευταίας του ταινίας Η σκόνη του χρόνου, που προβάλλεται σε avant premiere στο 49ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, ο Θόδωρος Αγγελόπουλος παραχώρησε συνέντευξη τύπου, το Σάββατο 22 Νοεμβρίου, στην Αποθήκη Γ, στο λιμάνι. Μαζί με το σκηνοθέτη, το παρών στη συνέντευξη έδωσαν ο πρωταγωνιστής της ταινίας Γουίλεμ Νταφόε και ο συμπαραγωγός της Amedeo Pagani.
Καλωσορίζοντας τους συντελεστές της ταινίας, η διευθύντρια του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης Δέσποινα Μουζάκη σημείωσε ότι αποτελεί μεγάλη τιμή για το θεσμό η παρουσία του Θόδωρου Αγγελόπουλου και η προβολή της ταινίας του σε avant premiere: «Το σινεμά του Θόδωρου Αγγελόπουλου είναι αναγνωρισμένο πέρα από σύνορα, για την ποίηση των εικόνων του, την εσωτερική του περιπλάνηση στον κόσμο των ιδεών», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ευτυχής για την avant premiere της ταινίας δήλωσε και ο πρόεδρος του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, Γιώργος Χωραφάς: «Αισθάνομαι τη συγκίνηση του κόσμου διάχυτη παντού. Κάθε ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου είναι μια κολόνα η οποία στηρίζει το ναό του πολιτισμού της Ελλάδας».
Ο χρόνος, δομικό στοιχείο της ταινίας του Αγγελόπουλου, ήταν το κυρίαρχο θέμα και στη συζήτηση του δημιουργού με τους δημοσιογράφους. «Η σκόνη του χρόνου είναι μια ταινία που μεταχειρίζεται το παρελθόν ως παρόν», σχολίασε ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, όταν ρωτήθηκε κατά πόσο η ταινία αγγίζει το σήμερα της Ελλάδας και συμπλήρωσε: «Στη δυτική φιλοσοφία δεχόμαστε ότι παρόν και παρελθόν είναι έννοιες ξεχωριστές. Για τους Ασιάτες ο χρόνος είναι ενιαίος. Εγώ αισθάνομαι ότι χάνω την έννοια του τι είναι παρελθόν και τι είναι παρόν. Είμαστε ένα όλον, παρελθόν και παρόν. Η Ιστορία δεν είναι ιστορία που έγινε και την ξεχάσαμε, ξανάρχεται με άλλες μορφές. Όταν δεν τη διαβάζουμε σωστά δεν διαβάζουμε σωστά το παρόν. Μπορεί να μιλήσει κανείς για αυτά που συμβαίνουν σήμερα, χωρίς αυτό να έχει σχέση με ό,τι έγινε χθες ή πολλά χρόνια πριν; Όλα μαζεύονται και γίνονται μια ανάγνωση του σήμερα, που μας βοηθά να πάμε στην επόμενη στιγμή, που είναι το μέλλον».
Ο σκηνοθέτης εξήγησε ότι μέσα στην ταινία υπάρχει «η Ιστορία με κεφαλαίο και η ιστορία με μικρό, η ιστορία ενός έρωτα που τελικά μπορεί να είναι πιο δυνατή από τη μεγάλη ιστορία». Στο ερώτημα αν υπάρχει στο έργο του μετατόπιση από την Ιστορία σε μια πιο προσωπική ανάγνωση ο Θόδωρος Αγγελόπουλος απάντησε καταφατικά, σχολιάζοντας: «Την εποχή της πολιτικοποίησης, όταν κοιτάζαμε ψηλά αισθανόμασταν πολιορκητές του ουρανού. Τότε δεν βλέπαμε πόσο η ατομική ιστορία του καθένα μπορεί να επηρεάσει τον κόσμο. Τότε νομίζαμε ότι ήμασταν υποκείμενα της ιστορίας. Τώρα δεν ξέρω αν είμαστε υποκείμενα ή αντικείμενα».
Όπως ανακοίνωσε ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, Η σκόνη του χρόνου θα συμμετάσχει στο Φεστιβάλ Βερολίνου, αλλά εκτός συναγωνισμού. «Όταν πήγα με ταινία εντός συναγωνισμού δεν πήρα βραβείο, γιατί δόθηκε έμφαση στους νέους δημιουργούς. Μπορεί να είναι εγωιστικό αλλά δεν δέχομαι να πάω σε ένα διαγωνισμό και να μην πάρω βραβείο. Για αυτό συμμετέχω εκτός συναγωνισμού», εξήγησε.
Από το μινιμαλισμό των πρώτων ταινιών του, στο μαξιμαλισμό της Σκόνης του χρόνου και πίσω στο μινιμαλισμό, με την επόμενή του ταινία, την οποία ο Θόδωρος Αγγελόπουλος ονειρεύεται μαυρόασπρη, με απόλυτα λιτά μέσα, ίσως και με ερασιτέχνες ηθοποιούς. «Είναι πείσμα είναι και ανάγκη» απάντησε, όταν ρωτήθηκε γιατί στην εποχή του ψηφιακού σινεμά ο ίδιος επιμένει σε ένα σινεμά «χειροποίητο».
«Παρόλο που ο Τεό μας δυσκόλεψε με τα ταξίδια του ανά τον κόσμο, όταν θες να κάνεις μια ταινία την κάνεις», δήλωσε ο συμπαραγωγός της ταινίας Amedeo Pagani, όταν του τέθηκε το ζήτημα της χρηματοδότησης σε καιρούς χαλεπούς για το σινεμά.
«Δε με ενδιαφέρει η εθνικότητα των ανθρώπων, αλλά το αν είναι ενδιαφέροντες οι ίδιοι. Δεν με ενδιαφέρουν οι ρόλοι με ενδιαφέρουν οι ανθρώπινες ιστορίες», σχολίασε από την πλευρά του ο Γουίλεμ Νταφόε, για το πώς προέκυψε η συνεργασία με έναν ευρωπαίο σκηνοθέτη. Ο ηθοποιός ρωτήθηκε και για την εκλογή Ομπάμα στις ΗΠΑ. «Δεν θέλω να είμαι αφελής, έχω όμως ένα καλό προαίσθημα. Υπάρχει ελπίδα στον κόσμο, κατάλαβε ότι ήρθε η ώρα της αλλαγής», απάντησε.
Η καταγωγική εικόνα του σινεμά του Θόδωρου Αγγελόπουλου, όπως την χαρακτήρισε ο ίδιος, είναι τοποθετημένη κάπου στα Ζαγοροχώρια. «Η πρώτη στιγμή που ανακάλυψα το χώρο της Αναπαράστασης ήταν μια μέρα βροχερή, όταν η υγρασία είχε μουσκέψει την πέτρα στα σπίτια, υπήρχε μια ελαφριά ομίχλη, οι γυναίκες χάνονταν στα ερείπια και από κάπου ακουγόταν μια γέρικη φωνή να τραγουδά το «Μια κοντούλα λεμονιά». Δεν απομακρύνθηκα ποτέ από αυτή την εικόνα. Επί σαράντα χρόνια κάνω αυτό που ονειρεύομαι, να ταξιδεύω κι όταν φτάνω σε ένα λιμάνι να ξεκινάω για το επόμενο. Δεν έχω άλλο σπίτι από το ταξίδι. Όλα γεννιούνται πάνω στο ταξίδι. Η ιδανική θέση είναι πλάι σε κάποιον που οδηγεί, με ανοιχτό το παράθυρο και το τοπίο να φεύγει. Αν δεν μπορούσα να ταξιδεύω θα αισθανόμουν φυλακισμένος. Ανεξάρτητα από αν έχει ή όχι επιτυχία η ταινία, ούτως ή άλλως το ταξίδι είναι κερδισμένο».
