Η εκδήλωση Agora Talking Heads με τίτλο «XR Unlocked: An Introduction to New Realities in Production» πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 12 Μαρτίου, στην αίθουσα Παύλος Ζάννας, στο πλαίσιο της Αγοράς του 27ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Με αφορμή τη νέα πρωτοβουλία AGORA XR Lab, που εγκαινιάστηκε στην Αγορά του 27ου ΦΝΘ, η συζήτηση είχε στο επίκεντρό της την παραγωγή ταινιών Εκτεταμένης Πραγματικότητας (Extended Reality).
Καταξιωμένοι επαγγελματίες της οπτικοακουστικής βιομηχανίας μοιράστηκαν τις δικές τους εμπειρίες και γνώσεις αναφορικά με τη μετάβαση από το παραδοσιακό storytelling στις εμβυθιστικές (immersive) εμπειρίες. Παράλληλα, διερεύνησαν τις αναδυόμενες τεχνολογίες και τις νέες αφηγηματικές τεχνικές, φέρνοντας στο προσκήνιο τόσο τις νέες προκλήσεις στον τομέα της παραγωγής όσο και τις πιο πρόσφατες στρατηγικές διανομής που έχουν αναπτυχθεί. Στη συζήτηση συμμετείχαν: Arnaud Colinart (παραγωγός, ATLAS V), Kathrine Fremming (επικεφαλής πολιτιστικών συνεργασιών και καινοτομίας, Khora VR) και Κωνσταντίνα Σταυριανού (παραγωγός, Graal). Τον συντονισμό της συζήτησης ανέλαβε η Vassiliki Khonsari (παραγωγός, σεναριογράφος και ιδρύτρια του iNK Stories).
Την εκδήλωση προλόγισε η Αγγελική Βέργου, επικεφαλής της Αγοράς, η οποία παρουσίασε το πάνελ και τη συντονίστρια και ευχαρίστησε το ΕΚΚΟΜΕΔ-Creative Greece για την υποστήριξή του στην πραγματοποίηση της συζήτησης προτού δώσει τον λόγο στον Λάζαρο Μπουδακίδη, επικεφαλής του διαγωνιστικού τμήματος Immersive: All Around Cinema. Ο κ. Μπουδακίδης έκανε μια ολιγόλεπτη παρουσίαση του τμήματος Immersive, το οποίο εγκαινιάστηκε ως διαγωνιστικό τμήμα το 2018, ενώ παράλληλα ανέλυσε την εκτεταμένη ορολογία της τεχνολογίας XR, εξηγώντας πως το XR είναι ένας συμπεριληπτικός όρος που περιλαμβάνει τις τεχνολογίες VR, AR και MR. Αναφέρθηκε, επίσης, στη νέα πρωτοβουλία AGORA XR Lab, η οποία εγκαινιάστηκε στην 27η διοργάνωση, παραδίδοντας στη συνέχεια τη σκυτάλη στη συντονίστρια Vassiliki Khonsari.
«Είμαι πολύ ενθουσιασμένη που βρίσκομαι εδώ. Παρακολουθούσα μια συνέντευξη του Άλφρεντ Χίτσκοκ σε βίντεο, στην οποία έλεγε πως “στο μέλλον θα έχουμε τη δυνατότητα να επεξεργαστούμε τις αναμνήσεις μας”. Πιστεύω πως κανένα μέσο δεν έχει προσεγγίσει περισσότερο αυτή την προοπτική από το XR. Μιλάμε για μια βιομηχανία σε ταχεία ανάπτυξη, η οποία προβλέπεται να ξεπεράσει σε αξία τα 100 δισεκατομμύρια δολάρια έως το 2030. Αυτά τα νέα εργαλεία δίνουν σχήμα στην ανθρώπινη επαφή. Η τεχνολογία XR έχει τη δύναμη να μας αγκιστρώσει στο παρόν, δημιουργεί κόσμους οι οποίοι μοιάζουν ταυτοχρόνως αληθινοί και φανταστικοί. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, απελευθερώνει τις αμέτρητες δυνατότητες των ανθρώπων για ενσυναίσθηση και επικοινωνία. Πρόκειται για νέες σπίθες που μας δίνουν ολοκαίνουργιους τρόπους να χρησιμοποιούμε τα υπάρχοντα μέσα για να δημιουργήσουμε ιστορίες. Οι φανταστικοί ομιλητές που βρίσκονται δίπλα μου θα μας εξηγήσουν πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτήν την ορμή για να προωθήσουμε το XR storytelling», ανέφερε η κ. Khonsari.
Ο Arnaud Colinart, παραγωγός στη γαλλική εταιρεία ATLAS V που ειδικεύεται σε immersive πρότζεκτ, αναφέρθηκε αρχικά στη σημασία των διεθνών συμπαραγωγών: «Bρισκόμαστε στην αρχή μιας νέας εποχής συμπαραγωγών. Εμείς, ως εταιρεία, εστιάζουμε στη δημιουργία πρωτότυπων ιστοριών και έχουμε συνεργαστεί στο παρελθόν με μια πληθώρα διάσημων ηθοποιών, όπως ο Κόλιν Φάρελ, η Κέιτ Μπλάνσετ, η Μαριόν Κοτιγιάρ και η Λέα Σεϊντού, τους οποίους θα ήταν πολύ πιο δύσκολο να προσεγγίσουμε σε ένα πιο παραδοσιακό κινηματογραφικό περιβάλλον. Σε όσους έχουν την απορία “γιατί να ασχοληθώ επαγγελματικά με το XR;” η απάντησή μου είναι ότι μας προσφέρει απόλυτη ελευθερία. Δεν θα είχαμε την ευκαιρία να συνεργαστούμε με τόσο ταλαντούχους ανθρώπους διαφορετικά. Είναι τρομερά επίπονο να δουλεύεις στον χώρο της καινοτομίας, αλλά αυτό είναι το τίμημα της ελευθερίας», τόνισε.
Στη συνέχεια, αναφέρθηκε στον κύκλο της παραγωγής και στα συνεχή ρίσκα που καλούνται να παίρνουν οι επαγγελματίες του XR, το οποίο χαρακτήρισε «ένα μίγμα κινηματογράφου και παραστατικών τεχνών, μια ευκαιρία να μοιραστεί κανείς το όραμά του». Υπογράμμισε επίσης τη σημασία του ρόλου του ως διαμεσολαβητή, καθώς μεταφέρει το όραμα του σκηνοθέτη σε μια τεράστια ομάδα από προγραμματιστές, καλλιτέχνες και σχεδιαστές μουσικής και σκηνικών: «Πολύ συχνά, πολλά άτομα από τον χώρο των ταινιών μυθοπλασίας νιώθουν πως χάνουν τον έλεγχο, επειδή αναγκάζονται να δουλέψουν με μια τεράστια ομάδα» ανέφερε σχετικά, υπογραμμίζοντας παράλληλα τη σημασία της συνεργασίας με σκηνοθέτες που είναι ανοιχτοί σε νέες εμπειρίες.
Στο σημείο αυτό, η Vassiliki Khonsari έδωσε τον λόγο στην Kathrine Fremming, επικεφαλής πολιτιστικών συνεργασιών και καινοτομίας από την εταιρεία Khora VR στην Κοπεγχάγη: «Είμαστε μια μεγάλη ομάδα διαφορετικών ειδικοτήτων και παράγουμε πρότζεκτ διαφόρων ειδών στον χώρο του XR. Ξεκινήσαμε το 2015, ενθουσιασμένοι με τις προοπτικές της XR εμπειρίας, δημιουργώντας έργα σε ένα ευρύ φάσμα, που εκτείνεται από τις ψηφιακές ασθένειες μέχρι τον γαλαξία μας και την ανάγκη να ενδιαφερθούμε για τον πλανήτη μας. Η immersive εμπειρία καταλαμβάνει πολύ χώρο στον κόσμο μας, με τα περισσότερα brands να παρουσιάζουν μια ροπή προς τον εκσυγχρονισμό και μια θέληση να καινοτομήσουν στον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούν και εκφράζουν την αποστολή τους» δήλωσε αρχικά.
Κατόπιν, αναφέρθηκε στον τρόπο με τον οποίο μετακινήθηκε προοδευτικά το ενδιαφέρον στην ανάγκη ύπαρξης μιας νέας ψηφιακής χωρικής πραγματικότητας: «Παρακολουθούμε πράγματι μια αύξηση στο ενδιαφέρον για τα immersive πρότζεκτ, ενώ παρατηρούμε τη μετακίνηση του ενδιαφέροντος από τα διαδραστικά ντοκιμαντέρ στον χώρο των βιντεοπαιχνιδιών. Οι χρηματοδότες θέλουν να βλέπουν διαδραστικά παιχνίδια. Αν και η βιομηχανία είναι ακόμη αναλογικά μικρή, καταφέρνουμε κάτι πολύ ενδιαφέρον: να συνδυάσουμε τις παραστατικές τέχνες με την τεχνολογία. Φαίνεται πως η Ευρώπη επενδύει σε νέους τρόπους για να βρισκόμαστε όλοι μαζί σε κοινούς τόπους, έστω ψηφιακούς. Εμείς, ως επαγγελματίες, προσαρμοζόμαστε συνεχώς στο νέο ψηφιακό οικοσύστημα, επενδύοντας πολλές εργατοώρες στην αναζήτηση νέων τρόπων δημιουργίας με τη βοήθεια του ΑΙ. Πιστεύω πως η εμπειρία immersiveί δείχνει τον δρόμο προς το μέλλον της επικοινωνίας μας» ολοκλήρωσε.
Στη συνέχεια, η συντονίστρια της κουβέντας έδωσε τον λόγο στην Κωνσταντίνα Σταυριανού, παραγωγό στην εταιρεία Graal: «Σας ευχαριστώ που με συμπεριλάβατε στο σημερινό πάνελ. Είμαι νέα στον χώρο του XR. Δημιούργησα την εταιρεία μου πριν 25 χρόνια και έχω υπογράψει περισσότερα από 70 κινηματογραφικά πρότζεκτ, αλλά μόλις πρόσφατα δοκίμασα την εμπειρία XR από την οπτική της παραγωγής. Δύο χρόνια πριν, γοητεύτηκα από την παρουσίαση του Paradise Lost της Γιολάντας Μαρκοπούλου. Αρχικά, δεν είχα καμία απολύτως εμπλοκή στην παραγωγή. Προοδευτικά, άρχισα να μαθαίνω περισσότερα γι’ αυτό που έκανε, η προσωπική ιστορία που διηγήθηκε στο πρότζεκτ με άγγιξε βαθιά και αποφάσισα να ασχοληθώ με την παραγωγή του. Άρχισα να περνάω πολύ χρόνο με το νέο για μένα μέσο του XR storytelling και γοητεύτηκα πολύ. Ήξερα πως η χρηματοδότηση θα αποδειχθεί πολύ δύσκολη, καθώς δεν υπάρχει κανένα απολύτως στέρεο υπόβαθρο για τη χρηματοδότηση XR πρότζεκτ. Επικοινώνησα με πολλούς φίλους, γνωστούς και συνεργάτες από την κινηματογραφική βιομηχανία, αλλά όλοι αρνήθηκαν να στηρίξουν αυτό το πρότζεκτ: ήταν πολύ νέο και πολύ αλλόκοτο για τα γούστα τους. Ευτυχώς, βρήκαμε τη χρηματοδότηση που χρειαζόμασταν για να ξεκινήσει το ταξίδι του πρότζεκτ στον κόσμο. Η κατάσταση της χρηματοδότησης στην Ελλάδα στον χώρο του XR είναι σε βρεφικό στάδιο. Δεν υπάρχει ιδιαίτερη υποστήριξη σε αντίστοιχες παραγωγές. Η αλήθεια είναι πως η δυσκολία αυτή είναι γενικευμένη σε όλο τον χώρο της κινηματογραφικής παραγωγής. Εγώ προσωπικά παραμένω αισιόδοξη και θεωρώ ότι αν υπάρχει θέληση, υπάρχει τρόπος. Πιστεύω πως το XR μπορεί να έχει ένα λαμπρό μέλλον στην Ελλάδα» κατέληξε.
Σε ερώτηση της κ. Khonsari σχετικά με το ποιοι είναι οι πιο πρόσφοροι καλλιτεχνικοί τομείς από τους οποίους μπορούν να μεταπηδήσουν οι επαγγελματίες στον χώρο του XR, o Arnaud Colinart ονομάτισε τους επαγγελματίες του animation, ενώ η Kathrine Fremming τους καλλιτέχνες του θεατρικού χώρου, που είναι συνηθισμένοι στη διάδραση, άποψη με την οποία συμφώνησε και η Κωνσταντίνα Σταυριανού. Έπειτα, ο Arnaud Colinart συμβούλεψε τους ενδιαφερόμενους να διατηρήσουν εκείνα τα στοιχεία του χαρακτήρα τους τα οποία θα τους βοηθήσουν να διαπρέψουν και να κάνουν τη φωνή τους να ξεχωρίσει. Από την πλευρά της, η Κωνσταντίνα Σταυριανού τόνισε ότι είναι πολύ σημαντικό να ερευνήσουν τι υπάρχει ήδη στον χώρο του XR, τη στιγμή που η Kathrine Fremming υπογράμμισε: «Προσπαθήστε να βρείτε ποιο είναι το κατάλληλο μέσο για να αφηγηθείτε την ιστορία σας και όχι το αντίστροφο».
Σε ερώτηση του κοινού σχετικά με το αν το XR θα καταστήσει το σινεμά ξεπερασμένο, η Κωνσταντίνα Σταυριανού εξέφρασε τη βεβαιότητά της πως κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να συμβεί, καθώς τα δύο μέσα θα βρουν τον τρόπο να συνυπάρξουν. Συμπερασματικά, η Vassiliki Khonsari ανέφερε πως η κοινότητα του XR είναι μικρή και προσιτή, επιτρέποντας γνωριμίες με ανθρώπους που είναι έτοιμοι να βοηθήσουν και να μεταφέρουν πολύτιμες συμβουλές. Εξέφρασε τη βεβαιότητά της πως ο κόσμος οδεύει μεν προς μια νέα χωρική πραγματικότητα, αλλά το σινεμά δεν θα σταματήσει να ευδοκιμεί και να αναπτύσσεται.